Prawo: FATCA ante portas

Beata Paxford

Rządy poszczególnych państw, członków Unii Europejskiej, podpisały umowę ze Stanami Zjednoczonymi. Dzięki temu rozwiązaniu tylko część wrażliwych informacji będzie przekazywana bezpośrednio do amerykańskiego fiskusa, reszta obsługi ma odbywać się z udziałem krajowego organu skarbowego.

Wątpliwości FATCA wywołała wiele kontrowersji i dyskusji. Poza kwestiami stricte prawnymi, pojawiła się obawa przed ujawnianiem amerykańskiemu urzędowi skarbowemu danych finansowych. Ma ona bowiem służyć przejrzystości podatkowej i zapobieganiu ukrywaniu dochodów przed fiskusem

Do czerwca 2013 r. FATCA podpisały m.in. Wielka Brytania, Irlandia, Szwajcaria, Niemcy, Francja, Włochy, Dania i Norwegia. Najprawdopodobniej nie obejmie ona Chin z uwagi na, powiedzmy, problemy prawne.

W Polsce, jak do tej pory, do podpisania FATCA nie doszło. Na początku roku, banki obawiały się, że to na nich będzie spoczywał główny ciężar implementacji amerykańskiej ustawy i że to może one będą samodzielnie musiały ją podpisywać z USA. Na szczęcie obawy te okazały się nieuzasadnione. Polska wybrała rozwiązanie podobne do innych państw UE i nasz rząd podpisze umowę. Tym samym pojawi się konieczność dostosowania przepisów prawa polskiego do wymogów amerykańskiego aktu prawnego.

Przyjmuje się, że FATCA ma zostać podpisana do końca bieżącego roku, a zmiany przepisów związane z nią mają wejść w życie do 1 lipca 2014 r. Pierwsze raportowanie polskich instytucji finansowych zgodnie z wymogami FATCA miałoby miejsce w drugiej połowie 2015 r. Oznacza to, że polskie instytucje finansowe będą miały około roku czasu na jej implementację. Wydaje się, że to do dość długi termin, ale biorąc pod uwagę względy operacyjne, czasu jest naprawdę mało.

Pierwsza kwestia to zmiany przepisów prawnych i ich implementacji do porządku krajowego. Kolejna, to dostosowanie zmiany do regulacji wewnątrzbankowych, w tym umów zawieranych z klientami, których dane mogą podpadać pod FATCA. Następnie pojawi się kwestia kosztów, które bank będzie zmuszony ponieść, aby zastosować wymogi ustawy. Wiążą się one nie tylko z wewnętrznymi zmianami w instytucjach finansowych, ale także z przygotowaniem dokumentacji, opinii prawnych, przeszkoleniem personelu i, prawdopodobnie, zatrudnieniem nowych pracowników. Poza tym istnieje ryzyko, że część klientów zmieni bank w związku z nowymi regulacjami, co także przełoży się na dodatkowe koszty.

A co z tajemnicą bankową?

Przy okazji dyskusji nad FATCA pojawiła się kwestia tajemnicy bankowej, a zwłaszcza ochrony i bezpieczeństwa danych klientów instytucji finansowych. Jak wspominaliśmy wcześniej, państwa podpisujące umowę mogą wybrać dwa modele implementacji ustawy. W pierwszym, dane klientów instytucji finansowych był...