PPP a rachunek długu publicznego JST
1 stycznia 2011 weszło w życie rozporządenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2010 roku w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do długu Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 252, poz. 1692). W rozporządzeniu tym umowy o partnerstiwe publiczno-prywatnym zaliczają się wśród tytułów dłużnych do kredytów i pożyczek.
Okazuje się, że są możliwe okoliczności, w których umowa w ramach PPP nie ma wpływu na poziom długu. Według zaleceń Eurostatu środku zaangażowane w PPP powinny być klasyfikowane jako środki niepubliczne, a tym samym mogą nie być wliczane do długu publicznego, jeśli spełniają następujące warunki:
- partner prywatny ponosi ryzyko budowy i dodatkowo,
- partner prywatny ponosi co najmniej jedno z ryzyk – dostępności lub popytu.
Jeżeli partner publiczny ponosi ryzyko budowy lub jeśli partner prywatny ponosi jedynie ryzyko budowy to środki w ramach PPP traktowane są jako publiczne. Ma to swoje konsekwencje dla samorządów, ponieważ wkład podmiotu publicznego w każdej postaci, i zobowiązania wynikające z umowy muszą być zapisane na konto długu publicznego i jednocześnie zwiąkszają ten dług.
W tej sytuacji kluczowe jest określenie znaczenia „ryzyka” i jego analiza. Wg Eurostatu:
- ryzyko budowy – obejmuje takie zdarzenia jak: opóźnienia w dostawie, nie respektowanie określonych standardów, dodatkowe koszty, niedoskonałości technologiczne oraz zewnętrzne negatywne efekty; ewentualne zobowiązanie JST do uiszczania regularnych opłat partnerowi prywatnemu bez brania pod uwagę efektywnego wykorzystania tych środków oznaczałoby, że JST ponosi większość ryzyka umowy;
- ryzyko dostępności – co oznacza zapewnienie ciągłości w dostarczaniu ilości dóbr i (lub) usług będących przedmiotem umowy, zapewnienie określonych standardów jakości, bezpieczeństwa czy innych warunków tych dóbr (usług) wobec ostatecznego użytkownika;
- ryzyko popytu – obejmujące zmienność popytu (wyższego lub niższego niż w momencie podpisania umowy) niezależne od zachowania partnera prywatnego, spowodowaną takimi czynnikami jak: cykl koniunkturalny, nowe trendy na rynku, bezpośrednia konkurencja lub wychodząca z użycia technologia; przyjmuje się, że JST ponosi to ryzyko, jeżeli jest zobowiązana do ponoszenia ustalonych opłat dla partnera prywatnego niezależnie od poziomu zapotrzebowania wyrażonego przez ostatecznego użytkownika.
Jeśli okaże się, ża na podstawie umowy nie można określić która ze stron jest obciążona większym ryzykiem lub, że ryzyko jest zrównoważone, należy wziąć pod uwagę inne aspekty, takie jak: status publiczny (zaufanie) partnera prywatnego, stabilność finansowania ze środków publicznych, udzielone poręczenia i gwarancje, przewidywana wartość środków i uprawnienia (warunki, np. zobowiązanie do wykupu po wcześniej ustalonej cenie) do ich przejęcia na koniec projektu.
Źródło: www. samorzad.lex.pl