Opinnie: Lepki dobrostan

Jan K. Solarz

Europejski dobrostan jest przedmiotem marzeń wielu naszych bliższych i dalszych sąsiadów. Arabska wiosna ludów przypomniała o obietnicach sprzed lat rozszerzenia Unii Europejskiej na terytorium Turcji. Jej potencjał demograficzny i gospodarczy pretenduje ten kraj do grona najbardziej przyszłościowych wschodzących gospodarek rynkowych. Jego historia utrudnia dokończenie procesu rozszerzenia Unii Europejskiej na południe.

Jeśli nie zostanie wygaszony kocioł bałkański, to razem z przebudzeniem młodych muzułmanów z Afryki Północnej stworzy mieszankę wybuchową dla europejskiego dobrostanu. A przypomnijmy, że jego systematyczny wzrost był przedmiotem zazdrości świata muzułmańskiego.

Unia Europejska nie może być pewna perspektywy dalszego systematycznego wzrostu dobrostanu. Na horyzoncie pojawiła się konieczność obniżenia jakości życia zachodniej Europy. Jej przyzwyczajenia nie przystają do sytuacji budżetowej oraz presji ze strony beneficjentów rozszerzenia i pogłębienia integracji europejskiej.

Strategia lizbońska nie osiągnęła swych ambitnych celów. Na jej kursie pojawił się kryzys płynności globalnego systemu finansowego, który rozwinął się w wielką recesję, która transformowała się w kryzys finansów publicznych. Europa zaczęł...