Od 25 grudnia 2014 r. obowiązuje ustawa o prawach konsumenta
Nowe przepisy zobowiązują przedsiębiorcę, który zawiera z konsumentem umowę poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, do poinformowania konsumenta w sposób jasny i zrozumiały m.in. o głównych cechach świadczenia, swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany; adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą. Przedsiębiorca ma również obowiązek poinformowania konsumenta o adresie, pod którym może składać reklamacje oraz o łącznej cenie i opłatach za transport. Konsument musi zostać również poinformowany o sposobie i terminie, w którym może odstąpić umowy oraz kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument.
Wspomniane prawo odstąpienia od umowy zawieranej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przysługiwało konsumentom przed wejściem w życie ustawy o prawach konsumenta. Dotychczas jednak konsument, który zawarł w ten sposób umowę czyli np. przez internet, miał 10 dni na odstąpienie od umowy. Zgodnie z nowymi przepisami aktualnie konsument może odstąpić pod umowy bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów w ciągu 14 dni, przy czym termin ten liczy się:
- przy sprzedaży pojedynczej rzeczy – od dnia otrzymania jej przez konsumenta,
- przy sprzedaży obejmującej wiele towarów, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – od dnia otrzymania przez konsumenta ostatniej rzeczy, partii lub części,
- przy sprzedaży polegającej na regularnym dostarczaniu towarów przez określony czas – od daty otrzymania przez konsumenta pierwszej rzeczy,
- w przypadku pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy.
Co istotne, jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie do odstąpienia od umowy, ma prawo skorzystać z tego uprawnienia w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jeśli jednak w tym okresie przedsiębiorca przekaże konsumentowi stosowną informację, to termin do odstąpienia upływa po 14 dniach od momentu jej otrzymania.
Oświadczenie konsumenta o odstąpieniu od umowy nie musi dotrzeć do sprzedawcy w ciągu 14 dni, wystarczy że zostanie ono wysłane w tym terminie. Oświadczenie może być sformułowane przez konsumenta samodzielnie bądź może nastąpić poprzez złożenie odpowiedniego formularza.
Konsument po złożeniu takiego oświadczenia powinien oczekiwać na zwrot wszystkich dokonanych przez niego płatności, w tym kosztów dostarczenia towaru. Przedsiębiorca musi dokonać zwrotu płatności niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu.
Warto jednak zwrócić uwagę, że przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności do chwili otrzymania od konsumenta zwracanej rzeczy lub potwierdzenia jej odesłania. Konsument który odstępuje od umowy ma bowiem obowiązek zwrócić przedsiębiorcy rzecz, nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy. Tutaj analogicznie jak w przypadku oświadczenia o odstąpieniu, do zachowania 14-dniowego terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem. Wyjątkiem jest sytuacja, w której sprzedawca zobowiązał się, że sam odbierze towar od konsumenta.
W niektórych przypadkach przedsiębiorca ma obowiązek odebrać rzecz na własny koszt, np. gdy charakter towaru nie pozwala na odesłanie go w zwykły sposób pocztą.
Sposób dostarczenia towaru z powrotem do przedsiębiorcy zależy od samego konsumenta. Jeśli jednak wybrał on sposób dostarczenia rzeczy inny niż najtańszy zwykły sposób dostarczenia oferowany przez przedsiębiorcę, przedsiębiorca nie ma wówczas obowiązku zwrócenia konsumentowi poniesionych przez niego dodatkowych kosztów.
Warto zwrócić uwagę, że w przypadku niektórych umów, odstąpienie od nich przez konsumenta na zasadach opisanych powyżej nie jest możliwe. Dotyczy to m.in. umów o świadczenie usług, które zostały już w pełni wykonane przez przedsiębiorcę za wyraźną zgodą konsumenta, a konsument został uprzednio poinformowany (jeszcze przed rozpoczęciem świadczenia), że po spełnieniu świadczenia nie będzie możliwe odstąpienie. Inny przykład to umowa, której przedmiotem jest rzecz ulegająca szybkiemu zepsuciu lub mająca krótki termin przydatności do użycia.
Niewątpliwie nowe przepisy dają konsumentom szersze uprawnienia, jednakże konsumenci muszą pamiętać o tym, że aby korzystać korzystać z nich skutecznie, muszą to czynić na zasadach opisanych w ustawie,
Podstawa prawna: ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
Agnieszka Bąk – Bergander,
Kancelaria M. Krzyżowska
