Ocena zdolności kredytowych JST

Marek Olszewski: Gminy wiejskie rozpoczynały współpracę z bankami od początku swojego istnienia. Samorządowcy gmin wiejskich wiele nauczyli się w ciągu ostatnich 20 lat, a zwlasza ostatnich 15. Na początku była to zwykła obsługa bankowa, często w bankkach najbliższych – spółdzielczych. Z biegiem czasu i w związku ze zmianą obowiązującego prawa współpraca z bankami znacznie się rozszerzyła. W tej chwili różnorodne banki obsługują gminy wiejskie – banki państwowe, komercyjne i spółdzielcze.

Sektor bankowy także wiele się nauczył. Wieloletnia wspólpraca sparwiła, że zaczynając od zwykłej obsługi bankowej gminy wiejskie zaczęły mieć coraz większe wymagania. Zmieniały się zasady obsługi, ale zaczęto także zaczęto sięgać po instrumenty finansowe, o których wcześniej wielu samozrądowców nie słyszało. Pojawiły się nie tylko zwykłe kredyty, ale także współpraca dotycząca papierów wartościowych, obligacji, obligacji komunalnych, konsolidacji zadłużenia, konsolidacji kredytów, a także negocjacje dotyczące różnych rodzajów finansowania np. partnertswa publiczno-prywatnego.

Wydaje się, że niektóre banki, zwłaszcza komercyjne, stosują narzędzia bardziej przystające do badania kondycji finansowej przedsiębiorstw, podmiotów gospodarczych niż jednostek samorządu terytorialnego. Stąd bywa, że ocena możliwości np. kredytobiorczych, możliwości inwestowania, finansowania inwestycji jest niepełna i nie odpowiada oczekiwaniom samorządowym. Trzeba pamiętać, że w polskim prawie, ustroju samorząd nie może upaść. Wszyscy rozumiemy, że bank musi stosować kryteria ostrożnościowe. Ze strony samorządu też obowiązuje rozsądek w gospodarowaniu finansami. Niemniej jednak dopasowanie narzędzi bankowych, którymi mierzy się możliwości budżetu samorządowego wymagają doparcowania. Banki analizując budżety samorządowe opierają się przede wszystkim o regulacje zawarte w Ustawie o Finansach Publicznych i Samorządowych.

Zatem prawo z jednej strony, a procedury bankowe powinny być dostosowane do specyfiki samorządu, gmin wiejskich szczególnie. Struktura budżetów samorządowych i sposób budowania wiarygodnego planu finansowego w gminach wiejskich jest jednak troszeczkę inna niż w miastach i budżetach regionalnych.

Kondycja finansowa gmin wiejskich w tej chwili nie jest zbyt dobra. To wynika przede wszystkim z wieloletniego niedofinansowania zadań – o tym wspominano, ale nie było to wyeksponowane tak, jak być powinno.

Projekt, który przedstawiciele JST przedstawiali w Parlamencie związany z 8 mld to jest projekt, z którym wiążemy duże nadzieje. Jego rozpatrywanie musi być powiązane z zapowiedziami zmian w systemie finansowym państwa w ogóle. W projekcie obywatelskim zakładaliśmy zmianę progów udziału JST w podatku PIT. Jeżeli podniesiona zostanie kwota wolna od podatku to wszystko się zmienia. Wszystko trzeba policzyć na nowo. Liczymy na to, że ustawodawca weźmie pod uwagę ten problem i realizację swojego programu społecznego.

Wspomnieliśmy też o tym, co w projekcie obywatelskim jest sprawą bardzo ważną – subwencje ekologiczne. Wiele gmin wiejskich ma ograniczone możliwości rozwoju ze względu na obszary chronione – parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, Natura 2000. To sprawia, że gminy w sposób trwały skazane są na gorszą kondycję ekonomiczną. Nie zawsze walory przyrodnicze przekładają się na turystykę i dochody z niej płynące. Zatem wszyscy musimy się złożyć na ochronę tych dóbr przyrody, które są w kraju, na terenie konkretnych gmin, które nie przyniosą nigdy pożytków materialnych. To są walory przyrodnicze, krajobrazowe, bardzo potzrebne naszemu krajowi, ale nie tworzące żadnej wartości ekonomicznej. Takie gminy muszą być wsparte przez nas wszystkich, przez budżet państwa, ponieważ życie mieszkańców w tych gminach nie może być na pozimie niższym niż w miastach czy gminach o dużym potencjale ekonomicznym.

Zobacz również rozmowę w wersji wideo.

aleBank.pl