Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Zagranica | Najbezpieczniejsza grupa bankowa

Dr hab. Eugeniusz Gostomski
Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku

Pierwsze niderlandzkie banki spółdzielcze, wzorowane na niemieckich kasach ­Raiffeisena, powstały w 1895 r. Miały być remedium na przezwyciężenie kryzysu w krajowym rolnictwie, spowodowanego w dużej mierze brakiem kapitału na zakup środków do produkcji przez rolników. Banki komercyjne w tym czasie nie były zainteresowane działalnością na terenach wiejskich i finansowaniem gospodarstw rolnych. W 1900 r. w Niderlandach było 67 lokalnych banków spółdzielczych. W 1955 r. funkcjonowały 1324 instytucje, po czym – na skutek fuzji i przejęć – na koniec 2021 r. zostało ich 85.

Członkiem może być każdy klient

Lokalne banki spółdzielcze w Niderlandach tworzone były na podstawie przepisów o stowarzyszeniach, a ich członkowie nie posiadali w nich udziałów, nie byli więc ich właścicielami i nie mieli prawa do dywidendy. Cała wypracowana nadwyżka zasilała fundusze własne banku, które nawet w razie jego likwidacji nie były przekazywane członkom. Początkowo członkowie lokalnych Rabobanków odpowiadali za ich zobowiązania całym swoim majątkiem, ale w 1998 r., gdy posiadały one stosunkowo duże kapitały własne, definitywnie od tego odstąpiono.

Członkiem lokalnego Rabobanku może zostać każdy jego klient. Wystarczy tylko złożyć deklarację i następnie opłacać niewysokie składki. Korzyścią z członkostwa, oprócz możliwości wyboru władz i uczestnictwa w pracach organów bankowych, jest wygodny dostęp do szerokiej palety produktów finansowych, atrakcyjnych cenowo i adekwatnych do potrzeb. Ponadto jedynie członkowie mogą nabywać oprocentowane certyfikaty Rabobanku o nieograniczonym okresie obiegu, które stanowią bezterminową lokatę. Są one notowane na odrębnym parkiecie giełdy w Amsterdamie, a nadzór bankowy i agencje ratingowe zaliczają je do funduszy własnych Rabobanku¹. Ich wartość na koniec 2021 r. wynosiła 7,8 mld euro, co stanowiło 18% wszystkich jego kapitałów własnych².

Do końca 2015 r. niderlandzkie banki spółdzielcze były autonomicznymi bankami lokalnymi, funkcjonującymi w ramach dwuszczeblowej Grupy Rabobank, z własnymi organami: Zgromadzeniem Przedstawicieli, Radą Nadzorczą i Zarządem, ale bankiem praktycznie zarządzał powoływany przez Radę Nadzorczą zawodowy dyrektor. Lokalne banki spółdzielcze były właścicielami Rabobanku Nederland, który był ich bankiem centralnym i jednocześnie stanowił swego rodzaju związek lokalnych Rabobanków.

W wyniku historycznego rozwoju instytucje lokalne poszerzyły ofertę produktów, stając się bankami uniwersalnymi obsługującymi także mieszkańców miast i przedsiębiorców. Dużą ...