Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Lokalne Instytucje Finansowe | Znaczenie banków spółdzielczych w krajach Unii Europejskiej

Dr hab. Eugeniusz Gostomski
Uniwersytet WSB Merito Gdańsk

Według danych EACB (European Association of Co-operative Banks), na koniec 2021 r. w spółdzielczym sektorze bankowym w krajach UE funkcjonowało 2385 banków: 2360 szczebla podstawowego i 20 zrzeszających lokalne instytucje finansowe.

Te pierwsze funkcjonują w formie spółdzielni będącej własnością jej członków, z których każdy, bez względu na wysokość wniesionego kapitału, dysponuje jednym głosem w organach spółdzielni. Ten demokratyczny model zarządzania odróżnia je od banków w formie spółki akcyjnej. Ponadto celem działalności banku spółdzielczego nie jest maksymalizacja zysku czy wzrost wartości dla akcjonariuszy, ale wspieranie potencjału wytwórczego i dobrobytu swoich członków poprzez oferowanie im potrzebnych produktów bankowych i wielorakie działania na rzecz lokalnej społeczności.

Synergia celów biznesowych i misji społecznej

Banki spółdzielcze są bankami lokalnymi, zatem działają na niedużym obszarze, z reguły na terenach wiejskich i w małych miastach, także na peryferyjnych i o niskiej aktywności ekonomicznej. Tradycyjnie koncentrują się na klasycznych i bezpiecznych operacjach bankowych: realizacji transakcji płatniczych, przyjmowaniu depozytów i udzielaniu, w oparciu o pozyskane środki, kredytów. Ich klientami są rolnicy, drobni przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego i osoby prywatne, również o niskich dochodach, przez co bankowość lokalna przyczynia się do zmniejszenia liczby ludzi wykluczonych z rynku finansowego.

Działając na niewielkim obszarze, są blisko swoich klientów, których dobrze znają, co ułatwia im badanie zdolności kredytowej osób ubiegających się o kredyt i przyczynia się do obniżenia udziału złych kredytów w portfelach. Banki lokalne cechują się dużą żywotnością i zdolnością adaptacji do szybko zmieniającego się otoczenia. Ich znaczenie jest szczególnie istotne w okresach kryzysowych, kiedy pomagają swoim klientom wyjść z trudnej sytuacji finansowej i pełnią funkcję pasa transmisyjnego w procesie udzielania pomocy rządowej dla zagrożonych upadłością małych i średnich przedsiębiorstw. W ten sposób przyczyniają się ...