Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Europejskie Forum Finansowania Agrobiznesu | Branża rolno-spożywcza determinuje bezpieczeństwo żywnościowe Europy i Polski

Forum zorganizował Związek Banków Polskich we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisją Europejską oraz partnerami reprezentującymi agrobiznes i sektor finansowy. Wydarzenie odbyło się pod patronatem polskiej Prezydencji w Radzie UE. Powitano przybyłych polityków, na czele z szefem resortu rolnictwa dr. Czesławem Siekierskim; podsekretarzem stanu w MRiRW Adamem Nowakiem; przewodniczącym Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Waldemarem Pawlakiem i wiceprzewodniczącym senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jerzym Chróścikowskim. Zaapelowano do uczestników, by w toku obrad wypracować rekomendacje rozwiązań istotnych problemów sektora.

Kluczem jest współpraca

Zalecenia, uzgodnione podczas ubiegłorocznej edycji, pomogły poprawić regulacje i stworzyć instrumenty finansowe, odpowiadające oczekiwaniom rynku, podkreślał dr Tadeusz Białek, prezes ZBP. Wskazał, iż tylko otwarty dialog z bankami pozwoli odpowiedzieć na oczekiwania finansowe sektora rolno-spożywczego. Nawiązał też do aktualnych projektów legislacyjnych i zapowiedzi politycznych, jak nowa strategia dla rolnictwa, Europejska Wizja dla Rolnictwa i Żywności czy rządowy plan przyśpieszenia inwestycji i odblokowania gospodarki. – Teraz potrzebne są precyzyjna kalkulacja, wizja i strategia, które pozwolą polskiemu rolnictwu i polskiej gospodarce (…) sprostać wyzwaniom i wykorzystać szanse – stwierdził. Dodał, iż branża rolno-spożywcza ma znaczenie strategiczne również dla sektora finansowego, poczynając od banków spółdzielczych, poprzez leasingodawców, faktorów i ubezpieczycieli aż po rynek kapitałowy.

– 20 lat obecności w Unii to dobry okres dla rozwoju Polski – zaznaczył dr Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi. Przypomniał, iż drogę do zjednoczonej Europy zapoczątkowano w 1994 r., kiedy ówczesny premier, Waldemar Pawlak, podpisywał wniosek o członkostwo Polski w UE. Przez 20 lat na Wspólną Politykę Rolną desygnowano 80 mld z ok. 250 mld euro, uzyskanych z UE, a ważną rolę w dystrybucji tych środków i kształtowaniu ich wydatkowania odegrały banki. W dobie licznych wyzwań, perspektywy Wspólnej Polityki Rolnej muszą powstawać we współpracy ze wszystkimi interesariuszami, szczególnie rolnikami i ich organizacjami. Ma to znaczenie zwłaszcza w Polsce, gdzie obszary wiejskie zamieszkuje około 40% społeczeństwa.

Najważniejsze priorytety

Konkurencyjny sektor rolno-spożywczy, odporny wobec globalnych wyzwań, to jeden z czterech priorytetów Europejskiej Wizji Rolnictwa i Żywności zapewniał Gijs Schilthuis, przedstawiciel Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi Komisji Europejskiej. Według analiz Europejskiego Banku Inwestycyjnego, luka inwestycyjna na obszarach wiejskich wynosi 62 mld euro. Wobec nieprzewidywalności klimatu należy udoskonalić metody zarządzania ryzykiem, kluczowa jest też współpraca z branżą bankową, by wykorzystać potencjał kapitału prywatnego. Niedawno Europejski Bank Inwestycyjny ustanowił nowy pakiet finansowy dla rolnictwa. – Celem jest ukierunkowanie szczególnego wsparcia na nowe projekty młodych rolników, kobiet w rolnictwie, a także na zielone inwestycje – wskazał Gijs Schilthuis.

W obliczu ewolucji uwarunkowań pogodowych, ekonomicznych i technicznych szczególną rolę odgrywają instrumenty zarządzania ryzykiem, deklarowała Agnieszka Kłódkowska-Cieślakiewicz, dyrektor Departamentu Budżetu w MRiRW. Należą do nich ubezpieczenia agro, gwarantujące odszkodowania za straty poniesione wskutek klęsk żywiołowych. Państwo dopłaca nawet 65% składki, co oznacza nakłady na poziomie ok. miliarda złotych rocznie. Rzecz w tym, że polska wieś jest niedoubezpieczona, co generuje koszty dopłat dla poszkodowanych. Ważnym sposobem wspierania polskiej wsi są kredyty preferencyjne. Przedstawicielka MRiRW omówiła mechanizmy sprzyjające stabilizacji obrotu, jak zasoby danych dotyczących obrotu i cen surowców czy giełdy towarowe. W sukurs producentom rolnym przychodzi technologia, poczynając od dronów monitorujących uprawy, aż po rozwiązania odporne na zmiany klimatu.

Lukę w finansowaniu rolnictwa oceniono na kwotę od 6 do 10 mld zł. Aby ją wypełnić, powołano Fundusz Gwarancji Rolnych (FGR) Plus, wskazywał Ryszard Kogut, zastępca dyrektora Departamentu Pomocy Technicznej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Gwarancja udrożniła finansowanie rolników, mitygując ryzyka po stronie banku, a dopłaty do odsetek są atrakcyjne dla rolników. Za skorzystaniem z niej przemawia szeroki katalog kosztów kwalifikowalnych, nie bez znaczenia jest dostępność aż do wyczerpania limitu. Efektywność instrumentów gwarancyjnych jest wysoka, jedna złotówka pozwala wygenerować 6,4 zł kredytu. Wobec malejącego dopływu środków ze Wspólnej Polityki Rolnej ta formuła powinna się dynamicznie rozwijać, gdyż umożliwia efektywne wsparcie przy mniejszym wydatkowaniu środków publicznych. Jednym ze współtwórcó...