Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Bankowość Spółdzielcza | Silny gracz w finansowaniu gospodarki

Dr Tomasz Pawlonka
Dyrektor Zespołu Badań i Analiz Związku Banków Polskich.
Dyrektor Programu Analityczno-Badawczego Warszawskiego Instytutu Bankowości

Banki spółdzielcze według kryterium sumy bilansowej stanowią ok. 7% sektora bankowego, przy czym – z uwagi na ich bliskie kontakty ze społecznościami lokalnymi, samorządami terytorialnymi oraz mikro, małymi i średnimi przedsiębiorstwami – doskonale znają potrzeby rynku. Bez wątpienia mogą zatem odegrać fundamentalną rolę w kontekście przewidywanego ożywienia gospodarczego i zwiększonej skali inwestycji w drugim półroczu br. oraz w 2025 r.

Na koniec czerwca br. aktywa banków spółdzielczych stanowiły 6,2% polskiego PKB, co – choć jest poziomem wyższym niż na koniec 2022 r. – istotnie odstaje od poziomów z lat ­2016–2021. Dla zwiększenia ich zdolności do finansowania gospodarki niezbędne jest, aby sektor bankowy był większy i wzrastał w tempie szybszym niż gospodarka.

Wysokie wyniki finansowe osiągane przez banki spółdzielcze od 2022 r. do czerwca br. umożliwiły wzrost ich kapitałów własnych (o 73% od 2021 r., czyli o blisko 10 mld zł). I to zarówno w ujęciu nominalnym, jak i realnym. To doskonały zasób pod oczekiwane zwiększenie akcji kredytowej w kolejnych kwartałach.

Banki spółdzielcze odbudowały swoją pozycję w depozytach sektora niefinansowego. Nadal jednak mają jedynie 6,2% udziału w kredytach dla sektora niefinansowego.

Niepokoić może również malejąca ich rola w kredytowaniu MŚP (7,7% udziału rynkowego). Mają za to bardzo silną pozycję w finansowaniu rolników (66,5%), samorządów (14,1%) i mikroprzedsiębiorstw (20,7%).