Nowe przepisy zmieniające zasady dochodzenia roszczeń z weksla przeciwko konsumentom
Projekt dotyczy znowelizowania przepisów procedury cywilnej dotyczących postępowania nakazowego z weksla w sporach przeciwko konsumentom w zw. z zapadłymi rozstrzygnięciami TSUE w sprawach C-176/17 Profi Credit Polska oraz w połączonych sprawach C-419/18 i C-483/18 Profi Credit.
Pozew tylko z umową i załącznikami
Najistotniejszą konsekwencją ww. orzeczeń jest konieczność stworzenia dla sądu możliwości dokonania kontroli treści umowy oraz jej załączników, dla zabezpieczenia której konsument wystawił weksel, na etapie wydawania nakazu zapłaty, w kierunku wykluczenia, że zawiera ona nieuczciwe warunki umowne (niedozwolone postanowienia umowne).
W związku z powyższym, w art. 485 § 2 zd. 3 k.p.c. przewiduje się nałożenie na stronę powodową obowiązku dołączenia do pozwu umowy zabezpieczonej wekslem wraz z załącznikami, jeżeli dłużnikiem jest konsument.
Z uwagi na okoliczność, że niedozwolone klauzule mogą znajdować się nie tylko w samej umowie, ale również w załącznikach, np. deklaracji wekslowej, projekt przewiduje obowiązek dołączenia również załączników do umowy.
W projektowanym art. 485 § 2 zd. 4 k.p.c. zakłada się, w przypadku nieprzedstawienia wraz z pozwem umowy zabezpieczonej wekslem wraz z załącznikami, konieczność złożenia przez stronę powodową oświadczenia o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem przeciwko dłużnikowi, będącemu osobą fizyczną, powstało związku z umową zawartą z konsumentem.
Czytaj także: Alior Bank: klienci biznesowi mają możliwość przekazania weksla drogą elektroniczną
Niezamieszczenie w pozwie oświadczenia, o którym mowa w art. 485 § 2 zd. 4 k.p.c. stanowić będzie brak formalny pozwu, do którego uzupełnienia zastosowanie znajdzie art. 130 k.p.c.
Złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia, o którym mowa powyżej, będzie dawało możliwość sądowi skazania powoda, jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, który w złej wierze lub wskutek niezachowania należytej staranności złożył takie oświadczenie, na grzywnę do kwoty 3 000 zł, zgodnie z art. 163 § 1 zd. 1 k.p.c.
Górna granica opłaty sądowej
Projekt przewiduje złagodzenie wymogów formalno-fiskalnych w stosunku do konsumentów wnoszących zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Art. 6 projektowanej ustawy zakłada wprowadzenie górnej wysokości opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty w sprawach, w których pozwanym jest konsument.
Górną granicę opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty ustala się na kwotę 750 zł. Ponadto przewiduje się m.in. wydłużenie terminu (w sytuacji, gdy doręczenie pozwanemu nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym ma nastąpić na terenie Rzeczypospolitej Polskiej) do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty do miesiąca.
Co istotne, wydłużenie terminu do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym ma dotyczyć wszystkich pozwanych, w tym np. również przedsiębiorców w sporach z innymi przedsiębiorcami.
Czytaj także: KNF apeluje o ostrożność przed zakupem weksli inwestycyjnych
Zmiany w ustawie – Prawo wekslowe
Przewidziano również zmiany w ustawie – Prawo wekslowe polegające m.in. na dodaniu art. 11a, który wyłącza możliwość przenoszenia ze skutkami indosu weksla wystawionego przez konsumenta na zabezpieczenie roszczeń umowy.
Z kolei projektowane zmiany ustawy o kredycie konsumenckim obejmują nowelizację art. 41 poprzez ograniczenie jego zastosowania jedynie do czeków konsumenta.
Poza wprowadzeniem nowych przepisów zmieniających zasady dochodzenia roszczeń z weksla przeciwko konsumentom, projekt zakłada również wprowadzenie możliwości nadawania pism procesowych do sądu w polskich placówkach pocztowych wszystkich operatorów pocztowych.
Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Jednocześnie art. 8 projektu ustawy zawiera szereg przepisów przejściowych, określających wpływ nowych przepisów na trwające postępowania.
Katarzyna Urbańska,
Dyrektor Zespołu Prawno-Legislacyjnego ZBP
katarzyna.urbanska@zbp.pl