Nastawienie EBC coraz bardziej gołębie

Należy zwrócić uwagę, ze w marcu EBC wyraźnie zrewidował w dół swoje prognozy dotyczące tempa wzrostu gospodarczego i inflacji w latach 2019-2021 w strefie euro. Zgodnie z przedstawioną wówczas projekcją cel inflacyjny EBC nie zostanie osiągnięty w horyzoncie prognozy. Na posiedzeniu w ubiegłym tygodniu prezes EBC M. Draghi wyrażał się jeszcze bardziej pesymistycznie niż w marcu o perspektywach makroekonomicznych obszaru wspólnej waluty. Podobnie jak inni członkowie Rady Prezesów dostrzega on osłabienie wzrostu gospodarczego, w tym mniejszą presję inflacyjną. Prezes EBC dopuszcza scenariusz wystąpienia recesji w strefie euro, jednak na razie uważa on, że prawdopodobieństwo materializacji takiego ryzyka jest bardzo niskie. Niemniej jednak zwrócił on uwagę, że EBC jest gotowy do działania, jeśli sytuacja makroekonomiczna będzie tego wymagała.

Czytaj także: EBC utrzymał stopy procentowe bez zmian >>>

Zmiana nastawienia EBC

Tym samym wydźwięk konferencji po posiedzeniu EBC w ubiegłym tygodniu potwierdził zmianę nastawienia banku centralnego zasygnalizowaną już w marcu – odejście od stopniowej normalizacji polityki pieniężnej w strefie euro (realizowanej od czerwca 2018 r.) w stronę możliwości dalszego jej złagodzenia. Pierwszym z elementów łagodzących politykę monetarną jest planowane uruchomienie trzeciej rundy programu TLTRO (targeted longer-term refinancing operations). Program TLTRO polega na udzielaniu bankom komercyjnym długoterminowych pożyczek mających na celu pobudzenie akcji kredytowej. Szczegółowe informacje o warunkach nowej serii TLTRO zostaną ogłoszone na jednym z najbliższych posiedzeń (oczekujemy, że w czerwcu). Stawki zastosowane w nowej rudzie programu będą uwzględniać wnikliwą ocenę mechanizmu transmisji polityki pieniężnej przez kanał bankowy oraz przyszłe kształtowanie się perspektyw gospodarczych.

Utrzymanie korzystnego oddziaływania ujemnych stóp procentowych na gospodarkę

Podczas konferencji M. Draghi zwrócił uwagę, że EBC rozważy także, czy utrzymanie korzystnego oddziaływania ujemnych stóp procentowych na gospodarkę nie wymaga złagodzenia ich ewentualnych efektów ubocznych dla funkcji pośredniczącej banków. Uważamy, że jest to nawiązanie do ewentualnego wprowadzenia rozwiązania polegającego na zróżnicowaniu (tiering) poziomu oprocentowania (względem ujemnej stopy depozytowej), jakim obciążane są banki komercyjne przy lokowaniu środków w banku centralnym. M. Draghi zwrócił jednak uwagę, że na razie Rada Prezesów nie dyskutowała na temat ewentualnego wprowadzenia takiego rozwiązania. Zapytany, czy ewentualne wprowadzenie takiego środka pozwoliłoby EBC na utrzymywanie stopy depozytowej na ujemnym poziomie przez dłuższy czas lub dalsze obniżki stóp procentowych, M. Draghi zaznaczył, że trudno obecnie powiązać te elementy ze sobą i będzie wymagało to pogłębionej analizy po stronie banku centralnego.

Ewentualne zróżnicowanie poziomu oprocentowania

Zakładając, że ewentualne zróżnicowanie poziomu oprocentowania, jakim obciążane są banki komercyjne przy lokowaniu środków w banku centralnym doprowadzi do zwiększenia efektywnej stopy depozytowej o 0,1 pkt. proc. to wpływ takiego działania EBC na wynik sektora bankowego w strefie euro będzie ograniczony. Szacujemy, że przyczyni się ono do zwiększenia łącznego wyniku banków komercyjnych o ok. 1,9 mld EUR (1,8% zysku netto z 2017 r.). Oznacza to, że efekty zastosowania takiego narzędzia będą miały ograniczony wpływ na kapitały banków i akcję kredytową. Zatem takie rozwiązanie będzie oddziaływało na warunki makroekonomiczne głównie poprzez kanał sygnalizacji polityki pieniężnej („niskie/niższe stopy procentowe przez dłuższy czas”). Należy jednak zwrócić uwagę, że podobny rezultat EBC może osiągnąć przez odpowiednią modyfikację forward guidance.

Wydźwięk konferencji po kwietniowym posiedzeniu EBC stanowi wsparcie dla naszego scenariusza polityki pieniężnej w strefie euro (pierwsza podwyżka stóp dopiero w połowie 2021 r.). Nie możemy wykluczyć scenariusza dalszych obniżek stóp procentowych w strefie euro (w przypadku zróżnicowania oprocentowania środków banków komercyjnych lokowanych w EBC), ale w obecnych warunkach dalsze łagodzenie polityki pieniężnej w taki sposób będzie miało naszym zdaniem ograniczony wpływ na wzrost gospodarczy i inflację w strefie euro.