Loża komentatorów: Jak system bankowy może przyczynić się do zmniejszenia szarej strefy?

Mariusz Hildebrand,

prezes zarządu Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor SA

Szara strefa w Polsce jest istotnym zagadnieniem do rozwiązania. Nikt nie jest w stanie określić dokładnego poziomu środków przepływających w ramach takiej wymiany finansowej. Jedynym pewnikiem jest to, że są to znaczące przepływy pieniężne, a walka z tym zjawiskiem jest złożona i wymaga zastosowania odpowiedniego instrumentarium. Dobrym krokiem w tym kierunku może być zmiana w sferze podatkowej – przejście do podatku liniowego oraz zaprojektowanie odpowiedniego systemu kontroli. Kolejnym aspektem są sprawy związane ze stroną socjalną, po pierwsze kwestie składek ZUS, po drugie transfer środków w postaci zasiłków i innych form wsparcia państwa. Ważną rolę w procesie minimalizowania szarej strefy odgrywać może i powinien również sektor finansowy, a zwłaszcza sektor bankowy. Prowadzone przez jego przedstawicieli, a szczególnie Związek Banków Polskich, działania na rzecz upowszechnienia gospodarki elektronicznej, w tym mikropłatności, stworzą możliwość zwiększenia mierzalności zjawiska szarej strefy oraz przełożenia tego na przychody budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Proces ten oczywiście musi być cały czas dodatkowo wspierany przez państwo poprzez dalsze aktywowanie procesów ww. gospodarki elektronicznej. Sektor bankowy jest bardzo aktywny w tym zakresie, a wspólnie z rządem prowadzone są prace nad wdrożeniem kolejnych jej elementów. Korzystne byłoby odgórne zalecenie dla wszystkich obywateli co do konieczności posiadania kont bankowych, podobnie jak jest to realizowane w odniesieniu do przedsiębiorców. Dodatkowo jedno jest pewne – nie ma prostego sposobu na likwidację tej strefy, tym bardziej że jej istnienie wpisane jest w proces życia gospodarczego.

Krzysztof Kluza,

Szkoła Główna Handlowa

Szara strefa zapewne będzie istnieć tak długo, jak będą istniały obciążenia podatkowe i parapodatkowe. Ich zmniejszanie nie zawsze tu pomoże, a przy tym ma swoje oczywiste ograniczenia z perspektywy finansów publicznych. Stosowanie prawnego przymusu także ma ograniczoną skuteczność – próby zwiększenia egzekwowalności przepisów zazwyczaj owocują znaczącym wzrostem kosztów ich egzekucji. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że to właśnie banki są sektorem, który ma największy wkład w naturalne ograniczanie szarej strefy poprzez dostarczane przez nie usługi. Po pierwsze, od strony dochodów ludności jest to obsługa płatności płacowych w formie przelewów na rachunek. Rozwiązaniem, które wzmocniłoby interes państwa i ograniczyło szarą strefę byłoby wprowadzenie regulacji zmuszających do bezgotówkowych wypłat ...