KPF: uchwalić odrębną ustawę dla pośredników kredytu hipotecznego
2 lipca odbędzie się drugie spotkanie powołanej przez Ministra Finansów, przy Radzie Rozwoju Rynku Finansowego, Grupy Roboczej ds. implementacji dyrektywy hipotecznej. Ze względu na znaczenie tego aktu prawnego dla rynku usług finansowych, Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce reprezentują w niej trzy osoby "uzbrojone" w mocne argumenty, wypracowane w toku prac zespołu, utworzonego przez firmy członkowskie KPF z branży pośrednictwa finansowego.
KPF szybszy od… Ministerstwa Finansów
Ministerstwo powołało Grupę Roboczą w maju, podczas gdy stanowisko KPF „wykuwane” jest już od marca. Dzięki temu i wnikliwej analizie unijnej dyrektywy, jej członkowie zdołali opracować pierwszy pakiet założeń do ustawy, implementującej dyrektywę do polskiego prawa. Przeprowadzili analizę wejścia jej wejścia w życie wraz z diagnozą zmian, których trzeba dokonać.
Dyrektywa wprowadza szereg nowych rozwiązań, które wymuszą radykalne przemodelowanie działalności instytucji finansowych, udzielających kredytu zabezpieczonego hipoteką mieszkalną.
Działalność pośredników kredytowych w naszym kraju od 2011 roku reguluje ustawa o kredycie konsumenckim, jednak nowa dyrektywa wprowadza specyficzne i bardzo zaostrzone regulacje wobec dostawców kredytu hipotecznego, kreując tym samym nową kategorię „pośrednika kredytu hipotecznego”. Dlatego – zdaniem KPF – należy ją implementować do polskiego porządku prawnego odrębną ustawą. – Nowa dyrektywa hipoteczna oraz wcześniejsza dyrektywa o kredycie konsumenckim wyraźnie rozdzielają dwa odrębne obszary regulacyjne – kredytu hipotecznego oraz kredytu „zwykłego”. Konieczne jest więc opracowanie całkowicie nowych regulacji, specyficznych dla podmiotów finansowych prowadzących działalność w zakresie kredytu hipotecznego – przekonuje dr Krzysztof Grabowski, kierujący w KPF pracami nad tym aktem prawnym.
Pod nadzór i do rejestru
Tym, co odróżnia pośredników kredytu hipotecznego od „zwykłych” pośredników jest przewidziana przez dyrektywę konieczność dopuszczania do działalności przez organ nadzorczy, który jednocześnie będzie prowadził rejestr takich podmiotów. W opinii Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych najlepiej te zadania spełni Komisja Nadzoru Finansowego. Pod ogólnym nadzorem KNF powinna też przebiegać weryfikacja wiedzy i kompetencji kandydatów na pośredników kredytów hipotecznych. Z tym zastrzeżeniem, że organizacja testów sprawdzających znalazłaby się w gestii właściwych samorządów. To one przyznawałyby certyfikaty, potwierdzające kwalifikacje. Jednocześnie równoważny wobec certyfikatu mógłby być dyplom ukończenia określonych, kierunkowych studiów magisterskich w połączeniu z dwuletnią praktyką zawodową w zakresie kredytów hipotecznych.
Jako, że dyrektywa nakłada też obowiązek weryfikacji wiedzy personelu, KPF rekomenduje, by działo się to co najmniej raz na dwa lata, przy założeniu, że ogólny poziom wiedzy powinien być podobny do wymaganego od kadry zarządzającej przedsiębiorstwem.
Pośrednicy jak brokerzy ubezpieczeniowi
Ponadto unijna dyrektywa stanowi co do zasady, że pośrednikami kredytu hipotecznego mogą być także osoby fizyczne, dopuszczając jednak możliwość ograniczenia przez państwa członkowskie tego rodzaju działalności wyłącznie do osób prawnych.
Według Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych, ustawa, która wprowadzi te regulacje to rodzimego porządku prawnego, powinna dopuszczać wprost możliwość zajmowania się pośrednictwem kredytowym obie kategorie osób. Dlaczego?
– Z analizy dyrektywy wynika, że działalność pośredników jest zbliżona do działalności agentów lub brokerów ubezpieczeniowych, którzy w Polsce często występują jako osoby fizyczne. Ponadto w branży pośrednictwa finansowego już obecnie działalność prowadzi wiele osób fizycznych, dlatego taką możliwość trzeba utrzymać – mówi Grabowski.
Aktywna konferencja przedsiębiorstw finansowych
W sumie stanowisko KPF, przekazane Ministerstwu Finansów zawiera pakiet 12 szczegółowych założeń, które powinny być wzięte pod uwagę w procesie implementacji Dyrektywy hipotecznej. Na tym jednak nie koniec. Zespół roboczy tej instytucji kontynuuje prace dostosowawcze nad szczegółowymi przepisami tego aktu prawnego i niebawem przekaże kolejne rekomendacje, m.in. określające powinności pośredników w zakresie prowadzonej przez nich działalności, wymogi informacyjne (zwłaszcza dotyczące prowizji pośredników) czy opisujące przyszłe funkcjonowanie rejestrów pośredników.
Dr Grabowski: – Zespół roboczy prowadzi obecnie prace nad założeniami dotyczącymi rejestru pośredników oraz wymogów informacyjnych, nad zagadnieniami doradztwa kredytu hipotecznego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na kategorię „niezależnych doradców”, a także nad możliwymi sposobami wynagradzania pośredników kredytu hipotecznego oraz ich personelu.
Dyrektywa hipoteczna weszła w życie 21 marca 2014 roku. Państwa unijne, w tym Polska, mają dwa lata na jej wdrożenie do własnego ustawodawstwa.
Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce
