Komunikat w sprawie nadzoru nad dostawcami usług płatniczych
W związku z ogłoszeniem w dniu 23 września br. w Dzienniku Ustaw ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, podmioty świadczące usługi płatnicze zostaną objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego (KNF).
- Celem nadzoru jest zwiększenie ochrony klientów korzystających z usług płatniczych oraz zapewnienie bezpieczeństwa finansowego krajowych instytucji płatniczych i kontrola ich działalności pod kątem zgodności z przepisami prawa.
- Ustawa, która wchodzi w życie z dniem 24 października 2011 r. nakłada na instytucje płatnicze i w mniejszym zakresie na biura usług płatniczych obowiązki w zakresie rejestracji działalności, funduszy własnych i gospodarki finansowej, sprawozdawczości, korzystania z usług agentów i powierzania niektórych czynności innym podmiotom, a także odpowiedzialności cywilnej i karnej za wykonywane transakcje.
- Ścisłemu, ostrożnościowemu nadzorowi KNF będą poddane instytucje, które na prowadzenie działalności w formie krajowej instytucji płatniczej będą musiały uzyskać zezwolenie KNF. Biura usług płatniczych, których miesięczna wartość transakcji nie przekracza 500 tys. euro i które wykonują jedynie usługę przekazu pieniężnego na terytorium RP, będą podlegały obowiązkom rejestracyjnym, sprawozdawczym oraz dotyczącym zawarcia umowy ubezpieczenia lub gwarancji bankowej, a także niekaralności osób zarządzających.
- Ustawa określa przede wszystkim warunki świadczenia usług płatniczych oraz prawa i obowiązki uczestników obrotu, w szczególności:
- warunki uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności przez instytucje płatnicze – konieczność wniesienia kapitału założycielskiego w wysokości od 20 tys. euro do 125 tys. euro w zależności od zakresu usług, posiadania funduszy własnych dostosowanych do podejmowanego ryzyka, zapewnienia ostrożnego i stabilnego zarządzania działalnością, posiadania ubezpieczenia lub gwarancji bankowej zapewniającej wypłatę środków w razie niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji, zleconych przez klientów.
- zasady korzystania instytucji płatniczych z usług agentów i powierzania niektórych czynności innym podmiotom – instytucja płatnicza ponosi odpowiedzialność za działania agentów i podmiotów, z którymi zawarła umowę. Odpowiedzialności za szkody wyrządzone klientom w skutek nienależytego wykonania zlecenia przez agentów lub inne podmioty nie można wyłączyć ani ograniczyć. Agent ma obowiązek wskazać w umowie z klientem instytucję, w imieniu której działa.
- zasady prowadzenia działalności przez biura usług płatniczych – warunkiem jest m.in. wpis do rejestru, prowadzonego przez KNF oraz zawarcie umowy ubezpieczenia lub gwarancji bankowej zapewniającej wypłatę środków w razie niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji (konieczne jest złożenie dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy w KNF). Osoba zarządzająca biurem nie może być prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi lub papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe.
- zakres nadzoru nad instytucjami płatniczymi – KNF ma prawo zażądać informacji niezbędnych do sprawowania nadzoru, wydawać zalecenia indywidualne, nakazać wstrzymanie wypłat z zysku lub zakazać tworzenia nowych jednostek, nakazać opracowanie i wykonanie planu naprawczego, przeprowadzić kontrolę, wystąpić o odwołanie lub zawiesić osobę zarządzającą w czynnościach, ograniczyć zakres działalności instytucji, nałożyć karę pieniężną na osobę zarządzającą (do 3-krotności miesięcznego wynagrodzenia) lub instytucję (do 1 mln zł), cofnąć zezwolenie na prowadzenie działalności.
- Zezwolenia i okres przejściowy
- Przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie usług płatniczych w dniu wejścia w życie ustawy mogą tę działalność kontynuować bez zezwolenia lub wpisu do rejestru przez okres 6 miesięcy. Jeżeli w tym czasie przedsiębiorca złoży do KNF wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej lub wniosek o wpis do rejestru biur usług płatniczych, będzie mógł kontynuować działalność na dotychczasowych zasadach do czasu rozpatrzenia wniosku.
- Dostawcy prowadzący w dniu wejścia w życie ustawy działalność w zakresie usług płatniczych powinni dostosować się do nałożonych ustawą obowiązków informacyjnych wobec klientów, a także praw i obowiązków w zakresie autoryzacji transakcji, zleceń i kwot transakcji oraz czasu wykonania zlecenia w terminie 12 miesięcy od ogłoszenia ustawy.