Komentarz BCC nt. nowelizacji prawa antymonopolowego
Nowelizacja prawa antymonopolowego wprowadza szereg zmian w obecnie obowiązujących przepisach. Nowe przepisy zwiększają uprawnienia UOKiK oraz przewidują znacznie wyższe sankcje za łamanie przepisów.
Projekt nowelizacji Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, nad którym obecnie pracują posłowie, wywołuje wiele kontrowersji. Nowelizacja przewiduje bowiem, oprócz zwiększenia wysokości kar nakładanych na przedsiębiorstwa, zupełnie nową instytucję jaką jest kara grzywny do 2 000 000 zł dla osób zarządzających przedsiębiorstwami, które umyślnie weszły w porozumienie kartelowe. Ustawowa definicja „osoby zarządzającej” stanowi przy tym katalog otwarty, co będzie powodować wątpliwości interpretacyjne, a w konsekwencji niepewność obrotu. Jednocześnie nowelizacja Ustawy przewiduje przejście z kryterium przychodu na kryterium obrotu przy ustalaniu wysokości kary, co należy ocenić pozytywnie. Takie rozwiązanie bowiem powinno urealnić podstawę naliczania nakładanych kar poprzez eliminację przychodów występujących okazjonalnie.
Nowela wprowadza zmiany dotyczące wydłużenia terminów postępowań. Takie rozwiązanie najprawdopodobniej spowoduje jeszcze dłuższe rozpoznawanie spraw przez Urząd. Być może, w miejsce proponowanego rozwiązania, należałoby wprowadzić instrumenty usprawniające działanie Urzędu. Ustawa nowelizująca przewiduje również wydłużenie okresów przedawnienia w sprawach praktyk ograniczających konkurencję, co także może mieć negatywny wpływ na szybkość rozpoznawania tego rodzaju spraw.
Nowelizacja ustawy przewiduje bardzo szerokie uprawnienia kontrolne UOKiK-u oraz wprowadza szereg uprawnień, które upoważniają Urząd do głębokiej ingerencji w stosunki gospodarcze, m.in. poprzez nakazanie zmiany warunków umów czy zapewnienie dostawy określonych produktów lub świadczenia określonych usług na niedyskryminacyjnych warunkach.
W przypadku postępowań antymonopolowych, nowelizacja Ustawy wprowadza także nową instytucję tj. dobrowolne poddanie się karze pieniężnej.
Instytucja ta umożliwia obniżenie kary o 10%. Kierunek zmiany należy ocenić pozytywnie, jednak obniżka kary jedynie o 10% prawdopodobnie spowoduje, że instytucja ta będzie stosowana w przypadkach ewidentnych naruszeń. Tymczasem intencją ustawodawcy było raczej zachęcenie przedsiębiorców do przyznania się do nieuczciwych praktyk rynkowych w sprawach mniej oczywistych.
Emil Muciński,
Business Centre Club