KNF o integracji sektora banków spółdzielczych: Tu się samo nic nie stanie

Małe banki spółdzielcze w środowisku niskich stóp procentowych – a te chociaż historycznie niskie, są nadal istotne wyższe niż w krajach strefy euro – wyhamowały wzrost, a niektóre natrafiają na bariery systemowe. Oznacza to, iż każdy większy kryzys lub turbulencje na rynku finansowym mogą zagrażać ich bytowi. Z kolei, szybki rozwój dużych banków lokalnych jest ograniczany przez wysokie koszty własnych projektów IT, które w żaden sposób nie są skorelowane z jednolitą polityką grupy, co dotyczy również akcji marketingowych i umów outsourcingu. Brak wspólnego rynku kredytowo-depozytowego przekłada się na niską efektywność, za płynność część banków płaci zbyt dużo, a część zarabia na niej zbyt mało. – Przy wysokiej nadpłynności zrzeszenia generują dodatkowe ryzyka i de facto pogłębia się ich wewnętrzne zróżnicowanie. Każdy rozsądny by zapytał, gdzie w tym jest sens i logika? – zauważa wiceprzewodniczący KNF.

Klient czy właściciel?

Stabilny rozwój może zapewnić system ochrony instytucjonalnej, który ustanowi skuteczne mechanizmy zarządzania płynnością i wsparcia grupowego. Tę opinię KNF, jako nadzoru mikroanalitycznego, podziela bank centralny w raportach o stabilności systemowej sektora, stanowisko Ministerstwa Finansów jest bardziej zniuansowane, otwierające możliwości wyboru. W kontekście pojawiających się problemów płynnościowych nadzór finansowy niepokoi brak racjonalnej reakcji banków spółdzielczych jako właścicieli banków zrzeszających. UKNF eliminuje źródła pojedynczych kryzysów i ogranicza ich skutki krótkoterminowe. – Gasimy pożary, a nie ma modelu organizacyjnego, który budowałby pozycję konkurencyjną sektora – stwierdza W. Kwaśniak.

Zmiany we władzach banków zrzeszających generują dodatkowe ryzyko – brak ciągłości zarządzania. – Dlaczego pilnujecie tej ciągłości tak konsekwentnie tylko w bankach lokalnych, nie dbając o nią w grupie, której jesteście właścicielem? Z tego powodu rodzą się konkretne zagrożenia, musicie dokładać środki na dokapitalizowanie banków zrzeszających, aby przywracać im stabilność, w przeciwnym razie będziecie obciążani odpisami, czyli obowiązkiem tworzenia rezerw na udziały i na swoje zaangażowanie. Tu się samo nic nie stanie

System IPS umożliwia większą samokontrolę i wymusza racjonalizację kosztów. – Obecnie brak jest skutecznych mechanizmów nadzoru nad tym, jak zarządza się funduszami grupy. Przykładowo: jakie korzyści ma bank lokalny, partycypując w inwestycji za 100 mln zł, z której gdyby sam nią zarządzał, uzyskałby co najmniej 1,5 proc. marży, a w zrzeszeniu dostanie 0,2 proc. Pytanie: gdzie jest ten wspólny biznes?

IPS to nie konsolidacja!

Dotychczasowy model zrzeszeń umożliwia duży poziom autonomii każdego banku przy jednoczesnym transferze części decyzji i odpowiedzialności na bank zrzeszający bądź na innych uczestników. Mechanizmy kontrolne IPS winny zapewnić przejrzyste i uczciwe zasady partycypacji w centrach kosztów, jak i udziału w wypracowanych zyskach. – Niezbędna przy tym jest zmiana postrzegania zrzeszenia, jako wspólnoty interesów, nie zaś bytu obcego.

W opinii KNF postęp prac nad strategiami zrzeszeń wskazuje, że wyczerpała się w nich zdolność do wewnętrznej absorpcji ryzyka. Obecnie jedynym środkiem ratunkowym w sytuacji kryzysowej jest proces łączeń banków. Pytanie: czy ma być tak, że zamiast 500 czy 450 BS-ów pozostanie 100 albo 150 banków, bo słabsze zostaną przejęte, czy też zrzeszenia wcześniej ustanowią system, który pozwoli istnieć na rynkach lokalnych tym małym, średnim i największym. – Nie był...