Kiedy nie zapłacimy podatku od darowizny udziałów? Część pierwsza

Zgodnie z art. 888 § 1 kodeksu cywilnego poprzez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Ze względu na swój charakter darowizna, także w przypadku darowizny udziałów, jest czynnością nieodpłatną, a jej istotę stanowi brak świadczeń wzajemnych. Nie można zapominać jednak, że powstały na skutek darowizny obowiązek podatkowy obciąża właśnie osobę obdarowaną. Jakie oczekiwania może mieć fiskus co do osoby obdarowanej udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością? Kto jest podatnikiem podatku od spadków i darowizn?

Według ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn jest nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub też praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego; darowizny, polecenia darczyńcy; zasiedzenia; nieodpłatnego zniesienia współwłasności; zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności. Należy dodatkowo mieć na uwadze następujący fakt: nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub też miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – przypomina Robert Tomaszewski z portalu www.grunttozysk.pl.

Osoba będąca podmiotem darowizny, w tym szczególnym przypadku osoba, która otrzymała nieodpłatnie w formie darowizny udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych – w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego – właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Osoba obdarowana zwolniona jest z tego obowiązku jeśli podatek pobierany jest przez płatnika, a więc przykładowo w sytuacji, gdy darowizna przekazana została w formie aktu notarialnego.

Kto jest zwolniony z podatku od darowizn i spadków? Co do zasady podatkiem od spadków i darowizn obciążone są jedynie darowizny udziałów na rzecz osób fizycznych. Oznacza to, że jeśli przykładowo darowiznę otrzymuje spółka kapitałowa, nie powstaje zobowiązanie podatkowe. Dodatkowo, nawet jeśli przedmiotem darowizny są udziały w polskiej spółce, obowiązek uiszczenia takiej daniny nie obejmuje nabycia własności praw majątkowych (czyli omawianych udziałów) podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli w dniu nabycia ani osoba obdarowania, ani sam darczyńca nie posiadali polskiego obywatelstwa i nie mieli miejsca stałego pobytu i siedziby na terytorium kraju.

Ustawowo, w przypadku darowizn udziałów, zwolniona z obowiązku odprowadzenia podatku od spadków i darowizn jest najbliższa rodzina darczyńcy, czyli małżonek, zstępni (dzieci, wnuki), wstępni (dziadkowie, rodzice), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie. Ta tak zwana „I grupa podatkowa” zostanie całkowicie zwolniona z omawianej daniny na rzecz fiskusa jeśli, zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego zgłoszą oni nabycie własności praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

O tym kto jeszcze jest zwolniony z obowiązku uiszczenia daniny od darowizny udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością; kiedy nie ma potrzeby zgłaszania nabycia własności praw majątkowych; jakie są limity zwolnień dla poszczególnych grup podatkowych i kogo ustawodawca zaliczył do danych grup w kolejnej części artykułu.

Źródło: www.grunttozysk.pl