Kanada, system bankowy na piątkę

W Przeglądzie Systemu Finansowego (Financial System Review – 2021) autorzy, czyli Rada Prezesów Banku Kanady, skonstatowali, że „kanadyjski system finansowy nadal dobrze funkcjonuje pomimo pandemii COVID-19, a kanadyjskie instytucje finansowe okazały się odporne na kryzys”.

Na czele rady prezesów stoi wybrany w czerwcu 2020 roku na siedmioletnią kadencję Tiff Macklem. Ma on tytuł gubernatora Banku Kanady.

Specyfikę systemu kanadyjskiego stanowi niewielka liczba banków, tylko 86, przy czym zaledwie ok. 35 to banki krajowe

W dokumencie jednocześnie wyrażono niepokój, że pandemia zakłóciła płynność rynku: zwiększyła zadłużenie gospodarstw domowych i pogłębiła nierównowagę na rynku mieszkaniowym.

Wprawdzie – jak zauważyli prezesi – boom na rynku mieszkaniowym i odpowiadający mu wzrost zadłużenia hipotecznego wspierają wzrost gospodarczy w krótkim okresie, ale w średnim zwiększają zagrożenia dla gospodarki kraju i jego systemu finansowego.

Rating kredytowy to potrójne A

Spokojny o finanse państwa jest w każdym razie premier Justin Trudeau. W rozpoczętej niedawno kampanii wyborczej przed wcześniejszymi wyborami 20 września br. zapowiedział na wiecu w Surrey w Kolumbii Brytyjskiej, że podniesie stawkę podatku dochodowego, płaconego przez największe kanadyjskie banki i firmy ubezpieczeniowe, o trzy procent od dochodów powyżej 1 miliarda dolarów.

„Nasze banki będą nadal silne i rentowne” – powiedział Trudeau, który stoi na czele rządu od 2015 roku.

Także eksperci międzynarodowi dają Kanadyjczykom wysokie noty. Według agencji ratingowych Standard & Poor’s, Moody’s i Fitch, Kanada jest liderem grupy G20, z Niemcami i Australią, pod względem stabilności fiskalnej, z ratingiem kredytowym potrójnego A.

Justin Trudeau (…) zapowiedział, że podniesie stawkę podatku dochodowego, płaconego przez największe kanadyjskie banki i firmy ubezpieczeniowe, o trzy procent od dochodów powyżej 1 miliarda dolarów

I również sondaż  Światowego Forum Ekonomicznego uznaje system bankowy Kanady za jeden z najzdrowszych na świecie. Magazyn „Global Finance” uznał w 2019 roku, że siedem z 50 najbezpieczniejszych banków na świecie znajduje się właśnie w Kanadzie.

Czytaj także: Emigracja do Kanady coraz łatwiejsza?

Dwa źródła sukcesu kanadyjskich banków

W ocenie ekspertów, źródłem sukcesu kanadyjskich banków jest solidne finansowanie i konserwatywne kredyty konsumenckie. Banki kanadyjskie stosują bardziej rygorystyczne zasady dotyczące kredytów, których mogą udzielić, w porównaniu z innymi bankami międzynarodowymi.

Jednym z głównych powodów, dla których kanadyjski system bankowy uchodzi za tak bezpieczny, jest jego mocne uregulowanie

Niechętnie np. udzielają pożyczek klientom o niskiej wiarygodności kredytowej, którzy chcą kupić dom. Pożyczki wysokiego ryzyka (subprime loans) stanowią w Kanadzie 5 proc., podczas gdy np. w Stanach Zjednoczonych 20 proc.

Ponadto według kanadyjskiego organu nadzoru bankowego, instytucje mogą pożyczać „tylko” 20-krotność swojej bazy kapitałowej. Aktywa europejskich i amerykańskich konkurentów były prawie 30-krotnie wyższe od ich kapitału. 

Silne uregulowanie systemu bankowego

Jednym z głównych powodów, dla których kanadyjski system bankowy uchodzi za tak bezpieczny, jest jego mocne uregulowanie, zwłaszcza w porównaniu np. ze Stanami Zjednoczonymi. 

Branża bankowa w Kanadzie jest też silnie skoncentrowana, dominuje w niej  „Wielka Piątka” z 85% udziałem w rynku, co ogranicza konkurencję

Banki i wszystkie instytucje finansowe – w tym firmy ubezpieczeniowe, firmy powiernicze i pożyczkowe oraz fundusze emerytalne – są regulowane przez Urząd Nadzoru Instytucji Finansowych (Office of the Superintendent of Financial Institutions ‒ OSFI), który jest niezależną agencją rządu kanadyjskiego. Na jego czele stoi od końca czerwca 2021 roku Peter Routledge.

Czytaj także: Waloryzacja emerytur co kwartał… w Kanadzie

Tylko 86 banków

Specyfikę systemu kanadyjskiego stanowi niewielka liczba banków, tylko 86, przy czym zaledwie ok. 35 to banki krajowe, a reszta to spółki zależne banków zagranicznych oraz oddziały banków zagranicznych.

W ocenie ekspertów, źródłem sukcesu kanadyjskich banków jest solidne finansowanie i konserwatywne kredyty konsumenckie

Branża bankowa w Kanadzie jest też silnie skoncentrowana, dominuje w niej  „Wielka Piątka” z 85% udziałem w rynku, co ogranicza konkurencję.

Banki „Wielkiej Piątki” uszeregowane według aktywów to:

Royal Bank of Canada (RBC),
Toronto-Dominion Bank (TD),
Bank of Nova Scotia (Scotiabank),
Bank of Montreal (BMO),
Canadian Imperial Bank of Commerce (CIBC).

Osobną, szóstą w gronie kluczowych instytucji finansowych Kanady, jest grupa Desjardins (Fédération des Caisses Desjardins du Quebec). To największa instytucja spółdzielcza w Ameryce Północnej z ponad 7 milionami członków i 290 kasami, Caisse Populaires, z których większość znajduje się w Quebecu i Ontario. 

Kiedy kilka lat temu gdy po raz pierwszy przyjechałem do Kanady i zobaczyłem napis Desjardins, pomyślałem, że to nazwa jakichś ogrodów. Okazało się, że to nazwisko: Alphonse Desjardins to dziennikarz, który w 1900 roku założył w Kanadzie pierwszą kasę pożyczkową; jest powszechnie uważany za twórcę ruchu spółdzielczo-kredytowego w Ameryce Północnej.

Inna sprawa, że banki też wymagają pielęgnacji i starannej uprawy jak ogrody. Wtedy wszystko i ładnie wygląda, i dobrze prosperuje…

Czytaj także: Kanadyjczycy wybrali w tym roku urlop w kamperach