III Forum Liderów Banków Spółdzielczych: Bank nie kasyno – gospodarka nie hazard

Polskie banki płacą jeden z najwyższych efektywnych podatków dochodowych na tle innych krajów europejskich. Na sam fundusz pomocowy BFG wpłaciły ponad 1,3 mld zł, od dwóch lat dokonują wpłat na Urząd KNF w wysokości 330 mln zł, ponad 1 mld zł zgromadziły w Funduszu Poręczeń Unijnych. Kolejne setki milionów co roku są odprowadzane na rezerwy obowiązkowe. KNF chce ustanowić dodatkowe wymogi kapitałowe na kredyty walutowe, po przyjęciu dyrektywy w sprawie gwarantowania depozytów wpłaty banków na BFG wzrosną do 400 mln zł. Ponadto Komisja Europejska przygotowuje propozycje w zakresie zarządzania kryzysowego, w myśl których banki zostaną obciążone opłatą na fundusz likwidacyjny (resolution fund). W najbliższych latach sektor musi również liczyć się ze zwiększonymi wymogami kapitałowymi nałożonymi przez Bazyleę III oraz uchwały KNF.

Dom bez fundamentów legnie w gruzach

Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich uważa, że nałożenie kolejnego podatku na sektor może mieć wymierny, niekorzystny wpływ zarówno na rozwój akcji kredytowej, która stymuluje gospodarkę, jak i na poziom opłat za usługi bankowe. W ostatnich 10 latach polskie banki podwyższają fundusze własne o 8-14 mld zł rocznie. W większości z nich 80-95 proc. zysków jest przeznaczanych na powiększenie kapitałów, w szczególności dotyczy to banków spółdzielczych. Dla zwiększenia bezpieczeństwa depozytów sektor bankowy cały czas tworzy rezerwy celowe i aktualizujące. Nawet w okresach dekoniunktury bywały lata, że odprowadzał więcej podatku, niż wypracowywał zysku netto. Przez długi okres rezerwa obowiązkowa była nieoprocentowana, sumarycznie utracone dochody banków z tego tytułu to ponad 27 mld zł, a licząc wartość pieniądza w czasie – ponad 54 mld zł.

– Mamy problemy z aktywami, aby finansować gospodarkę – przyznaje prezes. – Banki komercyjne zaciągnęły ponad 170 mld zł długu na rynkach międzynarodowych i w swoich bankach matkach. Aktualnie kwota ta zmalała do około 90 mld zł, lecz nadal jest to ogromne zadłużenie. Bez tego nie mielibyśmy długich pasywów, z których można udzielać kredytów inwestycyjnych i mieszkaniowych.

Nadal na względnie bezpiecznym poziomie jest jakość portfela kredytowego polskich banków. Sektor na własny koszt zbudował całą infrastrukturę gospodarki finansowej, m.in. Krajową Izbę Rozliczeniową, Biuro Informacji Kredytowej, bazy wymiany danych gospodarczych. Aktualnie prowadzi wiele dużych projektów technologicznych przy zaangażowaniu środków swoich właścicieli i klientów. – Bankowcy chcą płacić normalne podatki i stabilizować system. Jeżeli jest potrzeba zebrania przez fiskusa kilku miliardów złotych, a minister finansów musi zredukować koszty budżetu, może warto, by banki udzieliły kilkanaście tysięcy nowych kredytów. Budżet zyskałby dodatkowo 2 lub 3, a nawet 4 mld zł, a kolejne inwestycje służyłyby rozwojowi gospodarki, przysparzając też podatków i uwalniając budżet od zbędnych obciążeń.