Giełdowe banki ze stratą w III kwartale przez koszty wakacji kredytowych

Wyniki banków obciążą także koszty dodatkowych składek na FWK, koszty ryzyka prawnego, czy konieczność zwrotu klientom podwyższonych marż kredytów hipotecznych przed ustanowieniem hipoteki.

W przyszłym tygodniu giełdowe banki rozpoczynają sezon publikacji wyników za III kwartał. Pierwsze dane za ten okres poda Bank Millennium (w poniedziałek, 24 października), a potem Santander Bank Polska (w środę).

Z pierwszych zebranych przez PAP Biznes szacunków analityków wynika, że osiem giełdowych banków (dane nie uwzględniają PKO BP) zanotuje w III kwartale 4,1 mld zł straty netto, podczas gdy rok wcześniej miały one 1,9 mld zł zysku, a w II kwartale 2022 roku zysk wynosił 2,78 mld zł.

Trzeci kwartał będzie przede wszystkim obciążony kosztami wakacji kredytowych.

„Banki już wcześniej podawały swoje szacunki w tym zakresie, które ostatnio – niektóre z nich – rewidowały i to z reguły w górę. Widać, że jest duże zainteresowanie tym programem wśród klientów banków – powiedział analityk DM BOŚ Banku Michał Sobolewski.

„Koszty tego programu będą stały za stratą przeważającej części banków w III kwartale. To pierwszy w historii kwartał, gdzie skala wpływu zmian prawnych na wyniki jest tak duża, że sektor zanotuje stratę” – dodał.

Łączne wyniki ośmiu giełdowych banków w III kwartale według oczekiwań analityków w porównaniu do wyników rdr i kdk (w mln zł).

Czytaj także: KNF: zysk netto sektora bankowego spadł o 8,1 proc. na koniec sierpnia; 9 banków komercyjnych ze stratą >>>

Jedynie Santander i Bank Handlowy zanotują w III kw. zysk

Według zebranych przez PAP Biznes prognoz, sześć banków zakończy III kwartał stratą, a jedynie Santander i Bank Handlowy zanotują w tym okresie zysk.

Wcześniej giełdowe banki szacowały, że średnio ok. 67 proc. ich klientów posiadających kredyt hipoteczny zdecyduje się na skorzystanie z wakacji kredytowych. Łączny koszt dla dziewięciu banków wynieść miał od 12 do 12,9 mld zł.

Banki szacowały, że odsetek klientów zainteresowanych zawieszaniem spłaty rat wynieść może od 50 proc. do 90 proc., przy średniej oczekiwań na poziomie ok. 67 proc. Najniższy stopień partycypacji szacował Santander (50 proc.), a najwyższy Bank Millennium (do 90 proc.)

Rynek spodziewał się, że banki będą na bieżąco weryfikowały swoje szacunki wraz z faktycznym wpływem wniosków od klientów.

Banki zwiększają zakładane wcześniej koszty wakacji kredytowych

Kilka banków dokonało już weryfikacji dotychczasowych szacunków, głównie zwiększając zakładane koszty tego programu.

Alior Bank zwiększył kwotę kosztów tego programu o 8 proc. do 502 mln zł, natomiast zakładany stopień partycypacji o 15 proc. Obecnie bank zakłada, że z tego programu skorzysta 69 proc. uprawnionych, podczas gdy wcześniej szacował, że stopień partycypacji wyniesie 60 proc.

BNP Paribas Bank Polska zweryfikował podane wcześniej szacunki i rozpoznał kwotę 965 mln zł kosztów wakacji kredytowych w wyniku odsetkowym w III kwartale 2022 r. Wcześniej bank szacował wpływ wakacji kredytowych na 700-915 mln zł. Bank zapowiedział, ze w III kwartale będzie miał stratę netto.

Bank Millennium i Pekao już zapowiedziały stratę w III kw.

Stratę netto w III kwartale zapowiedział Bank Millennium. W lipcu szacował, że w przypadku skorzystania z wakacji kredytowych przez wszystkich uprawnionych kredytobiorców, wpływ wyniesie na poziomie grupy 1.779 mln zł. Bank zakładał wówczas rozpoznanie w III kwartale kosztu w wysokości 75-90 proc. tej kwoty, czyli od około 1,3 do 1,6 mld zł.

W październiku Millennium podało, że grupa rozpoznała z góry w ciężar wyników III kwartału koszt wakacji kredytowych w wysokości 1,4 mld zł.

Czytaj także: Prezes Banku Pekao: zakończymy rok na plusie, będzie wypłata dywidendy >>>

Stratę w III kwartale zapowiedziało także Bank Pekao SA. Bank szacował wcześniej, że koszt wakacji kredytowych wyniesie 2,4 mld zł przy założeniu 85 proc. partycypacji klientów. Prezes banku zapowiedział jednak, że w całym 2022 roku osiągnie zysk.

Poniżej założona przez banki partycypacja w programie wakacji kredytowych (w proc.) i związane z nią koszty (w mld zł).

Wakacje kredytowe pozwalają na zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego udzielonego w polskiej walucie łącznie przez 8 miesięcy: po 2 miesiące w trzecim i czwartym kwartale tego roku i po 1 miesiącu w każdym z czterech kwartałów przyszłego roku.

Inne koszty banków w III kw.

Wpływ na wyniki banków w III kwartale będą miały także inne – choć już w dużo mniejszej skali – koszty.

„Banki będą zasilały Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, jednak skala tych koszów w porównaniu z programem wakacji kredytowych jest stosunkowo niewielka. Dodatkowo dochodzą koszty związane ze zmianami prawnymi dotyczącymi kredytów hipotecznych” – powiedział Sobolewski.

Wyniki banków obciąży konieczność zwrotu klientom podwyższonych marż kredytów hipotecznych przed ustanowieniem hipoteki. Rozpoznanie tych kosztów wynikać będzie ze zmian prawnych, które weszły w życie w sierpniu 2022 roku.

Część banków informowała już o kosztach z tym związanych. Pekao podał, że rozpozna koszty z tego tytułu w wysokości około 114 mln zł. Dodatkowo wyniki banku obciąży 166 mln zł kosztów dodatkowych wpłat na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców.

Część banków zawiązała w III kwartale kolejne rezerwy na portfel kredytów w CHF, w przypadku niektórych rezerwy te zdeterminują obraz tego kwartału.

mBank zapowiedział, że koszty ryzyka prawnego w III kwartale wyniosą 2,3 mld zł i będzie miał w całym 2022 roku stratę netto. Bank szacował wcześniej negatywny wpływ wakacji kredytowych na wynik brutto w III kwartale w przedziale 1-1,4 mld zł, a dodatkowa składka na FWK wyniesie 50,4 mln zł.

Z kolei Bank Millennium zawiąże w III kwartale 447 mln zł rezerw na ryzyko prawne, związane z walutowymi kredytami hipotecznymi udzielonymi przez bank.

Rosnące stopy procentowe

Analityk zwrócił uwagę, że rosnące stopy procentowe zostaną odzwierciedlone w III kwartale słabym popytem na kredyty, głównie w segmencie kredytów hipotecznych.

„W działalności bankowej będzie widać w detalu zamrożenie wolumenów. Przy rosnącym koszcie pieniądza w sposób oczywisty popyt na kredyty spada. Przychody banków przed kosztami wakacji kredytowych powinny jeszcze jednak nieznacznie wzrosnąć, co będzie efektem między innymi poprawiających się marż, ale tempo tego wzrostu będzie istotnie niższe niż w poprzednich kwartałach” – powiedział Sobolewski.

Analityk ocenił, że koszty banków w III kwartale wzrosną w tempie dwucyfrowym w ujęciu rok do roku, a jakość kredytów powinna pozostać na stabilnym poziomie.

„Koszty ryzyka kredytowego powinny pozostać stabilne, chociaż w niektórych bankach już widać lekkie pogorszenie i myślę, że w kolejnych kwartałach będzie to bardziej widoczne” – powiedział Sobolewski.

Poniżej terminy publikacji wyników za III kwartał przez giełdowe banki.