Gdzie szukać bezzwrotnego dofinansowania unijnego? Przegląd najciekawszych konkursów
Rynek bezzwrotnego dofinansowania unijnego od dłuższego czasu pozostawał w naszym kraju w stagnacji, gdyż rodzime instytucje nie rozpisały konkursów dla nowej perspektywy finansowej. Na szczęście coraz więcej polskich przedsiębiorców zaczęło stawać do konkursów na szczeblu europejskim - często okazują się one ciekawsze, bardziej elastyczne i lepiej dopasowane do realiów prowadzenia działalności gospodarczej. Warto więc przedstawić bliżej kilka z nich, zwłaszcza, że niektóre terminy naborów właśnie dobiegają końca.
Kluczowe dla kryteriów – najważniejsze to przedmiot dofinansowania (badania przemysłowe, prace rozwojowe lub inne) oraz spełnienie wymogu konsorcjum. Konkursy na szczeblu europejskim (SME Instrument lub Fast Track to Innovation) są zdecydowanie bardziej elastyczne w zakresie merytorycznym prac, które mogą zostać objęte dofinansowaniem. Polskie konkursy cechuje natomiast bardziej elastyczne podejście do kosztów kwalifikowanych (czyli tego, na co otrzymane pieniądze mogą zostać wydane). O ile konkursy unijne preferują dofinansowanie wynagrodzeń, o tyle w ramach konkursów krajowych dofinansować można także koszty podwykonawstwa, koszty aparatury naukowo-badawczej i WNiP, koszty budynków, gruntów i inne.
Jak wyglądają konkursy europejskie w praktyce?
Konkurs SME Instrument składa się z dwóch faz. W pierwszej fazie na przedmiot projektu składają się studium wykonalności wraz z biznesplanem dla projektu innowacyjnego- właśnie na przygotowanie tych dokumentów można otrzymać dofinansowanie. Kwota dofinansowania to 50 000 euro (stała wartość ryczałtowa), a wysokość wsparcia sięga 70%. Nie jest wymagane żadne konsorcjum, istnieją trzy terminy naborów: 17 czerwca 2015, 19 września 2015 i 25 listopada 2015. Druga faza jest już bardziej szczegółowa: można ubiegać się o dofinansowanie działań takich jak na przykład prototypowanie, miniaturyzacja, skalowanie, design, weryfikacja wydajności, testowanie, demonstracja, rozwój linii pilotażowych itp. Jasno napisano, że efektem projektu powinien być gotowy produkt lub usługa, nie można natomiast dofinansowywać samej komercjalizacji: reklamy i marketingu. Warto też zauważyć znaczący wzrost kwoty dofinansowania, która w II fazie oscyluje pomiędzy 0,5 a 2,5 mln euro. Terminy naborów pozostają takie same jak w I fazie.
Nieco inne zasady obowiązują w konkursie Fast Track to Innovation. Jest on dedykowany innowacjom, które wykazują wysoki potencjał do wdrożenia na rynku oraz mają szansę na sukces. FTI to projekt wymagający konsorcjum projektowego, składającego się z min. 3 a maks. 5 partnerów z krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz krajów stowarzyszonych z Horyzontem 2020.Nie podano tutaj dolnego limitu dofinansowania, tylko jego górną stawkę, która wynosi 3 mln euro (przy zachowaniu wysokości wsparcia 70%). Przedmiot projektu jest praktycznie taki sam jak w II fazie SME Instrument, łatwiej jednak złożyć wniosek – obowiązuje nabór ciągły do końca 2015 roku. Konkurs ten wyraźnie premiuje małe i średnie przedsiębiorstwa, gdyż trzeba spełnić jeden z następujących warunków: przynajmniej 60% całkowitego budżetu projektu winno być zaalokowane dla podmiotów będących MSP lub też minimalna liczba MSP w konsorcjum powinna wynosić 2 (przy 3 lub 4 partnerach) lub 3 (przy 5 partnerach).
Warto wspomnieć także o konkursie polsko-tureckim, do którego termin naboru mija już 15 czerwca 2015 roku. Obejmuje on bardzo konkretne przedmioty projektu, a mianowicie tematy badawczo-rozwojowe o tematyce ICT, zdrowia i nauk o życiu, żywności lub energii. Maksymalna kwota dofinansowania wynosi około 130 000 euro po stronie tureckiej plus około 200 000 euro po stronie polskiej. Jak sama nazwa wskazuje, do konkursu przystąpić może konsorcjum polsko- tureckie: potencjalni uczestnicy ze strony polskiej to jednostki naukowe, MSP lub konsorcja naukowe, po stronie tureckiej zaś tylko jednostki naukowe i MSP. Dodatkowo członkowie konsorcjum z jednego kraju łącznie muszą posiadać zaalokowane minimum 25% budżetu projektu.
Pospieszyć powinni się wszyscy zainteresowani wzięciem udziału w konkursie EUREKA. Celem konkursu fizycznego, jest utrwalanie wiedzy z zakresu nauk ścisłych i ich znaczenia dla człowieka oraz aktywizacja miłośników fizyki poprzez dalsze rozwijanie ich umiejętności. Pierwszy tegoroczny termin naboru mija już 30 maja 2015, drugi 15 października 2015. Zgłaszać można projekty badawczo-rozwojowe o dowolnej tematyce, zaś łączna kwota dofinansowania przeznaczona na każdy z naborów to 2 mln zł. Należy spełnić wymóg konsorcjum, w skład którego powinny wchodzić minimum dwa podmioty z dwóch różnych krajów UE.
Warto przyjrzeć się bliżej także polskiemu Działaniu 1.1.1 POIR (tzw. „Szybka Ścieżka”) oraz Działaniu 1.1.2 POIR (tzw. „Demonstrator”),chociażby ze względu na niebagatelny budżet. Są one ukierunkowane na wsparcie projektów B+R realizowanych przez przedsiębiorstwa. Wsparcie jest przeznaczone zarówno dla małych i średnich, jak i dużych przedsiębiorców, przy czym możliwe jest organizowanie naborów dedykowanych dotyczących wyłącznie jednej z ww. grup. Finansowane projekty obejmują badania przemysłowe i prace rozwojowe lub wyłącznie prace rozwojowe. W ramach Działania 1.1.1 POIR można złożyć projekt z prośba o dofinansowanie min. 2 mln zł, maks. 50 mln euro, przy wsparciu sięgającym aż do 80%. W przypadku Działania 1.1.2 POIR kwota dofinansowania jest jeszcze wyższa, a projekt opiewać może na minimum 5 mln zł, maks. 50 mln euro, przy wsparciu do 60%. W pierwszym konkursie nabór trwa przez cały rok (ale wnioski oceniane są co miesiąc), w drugim natomiast zgłaszać się można tylko do 22 czerwca 2015 roku.
Paweł Szwarcbach