Forum Od-nowa: Z samorządowego frontu zmian (sierpień 2015)
Teoretycznie środek wakacji powinien oznaczać zastój w większości dziedzin życia publicznego. Jednak w tym roku, ze względu na kalendarz wyborczy, nawet sierpień obfitował w wydarzenia związane ze sprawami wspólnot.
Przede wszystkim trwało gwałtowne procedowanie w Sejmie dwóch projektów ustaw: tzw. prezydenckiej (o współdziałaniu w samorządzie terytorialnym na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego oraz o zmianie niektórych ustaw; druk nr 1699) oraz poselskiego dokumentu o związkach metropolitalnych (druk nr 3729). O obu z nich pisałam obszernie na łamach aleBank.pl (http://alebank.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=54077:forum-od-nowa-projekt-prezydencki-po-liftingu&catid=902:agata-dambska&Itemid=196&Itemid=105 i http://alebank.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=53846:forum-od-nowa-czy-w-polsce-powstanie-czwarty-szczebel-samorzadu&catid=902:agata-dambska&Itemid=196&Itemid=105), jak również na blogu Forum Od-nowa na Liberté! (http://forumod-nowa.liberte.pl/zespol-ds-ustrojowych-o-projekcie-ustawy-metropolitalnej/), więc w tym miejscu wypada jedynie nadmienić, że losy żadnego – mimo widocznego pośpiechu parlamentu – nie są jeszcze przesądzone. Propozycja b. Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego została zarekomendowana przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do przyjęcia przez Sejm, zaś do drugiego dokumentu, również pozytywnie rozpatrzonego przez Komisję, wiele krytycznych uwag zgłosiła strona samorządowa (na czele z Prezydentem Gliwic i szefem Związku Miast Polskich, Zygmuntem Frankiewiczem) i niebawem będą one dyskutowane. Co ciekawe, nowo mianowany – na miejsce Marka Wójcika – Wiceminister Administracji i Cyfryzacji, Jan Grabiec, za swoje priorytety uznaje właśnie m.in. doprowadzenie do uchwalenia obu powyższych aktów prawnych.
Równocześnie finalizowane są wcześniejsze zapowiedzi odnoszące się do kwestii samorządów. I tak Minister Administracji i Cyfryzacji,Andrzej Halicki, podpisał zarządzenie o powołaniu Instytutu Samorządności, zaś stanowisko pełnomocnika do spraw utworzenia tego podmiotu powierzono b. Wiceministrowi tego resortu, Markowi Wójcikowi. Jego kandydatura była niekwestionowana, gdyż wskazała ją większość (aż pięć) korporacji samorządowych. Nie wiadomo jednak, czy zostanie on finalnie dyrektorem placówki. Jako pierwsze zaplanowane działania IS wymienia się projekty szkoleniowe i edukacyjne, gdyż nowe ciało ma pełnić głównie funkcje koordynacyjne i edukacyjne. Instytut będzie zlokalizowany w Łodzi, przy ul. Zielonej, o czym z dumą mówi także Prezydent Miasta, Hanna Zdanowska. Ciesząc się z powstania ośrodka zajmującego się sprawami samorządów, należy jednak wyraźnie podkreślić, że jego misją powinno być w pierwszej kolejności projektowanie zmian systemowych, na co – niestety – przynajmniej na razie nie bardzo się zanosi.
Trudno też wyrokować, jaki los spotka propozycję pakietu zmian prawa samorządowego, przygotowywaną przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji oraz zespół ds. ustrojowych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Wiele wskazuje na to, że w okresie kampanii wyborczej wypracowane postulaty nie będą mogły ujrzeć światła dziennego. Źle by się jednak stało, gdyby nie powrócono do nich jesienią – stanowią bowiem pierwszą od lat w Polsce próbę holistycznego spojrzenia na kondycję wspólnot, proponując zestaw konkretnych, dobrze przemyślanych reform.
Natomiast niewątpliwie miłym akcentem minionego miesiąca było wręczenie przez Ministra Administracji i Cyfryzacji odznak osobom zasłużonym dla samorządu terytorialnego. Wśród szerokiego grona wyróżnionych (kilkadziesiąt osób) znaleźli się przede wszystkim wieloletni organizatorzy i popularyzatorzy idei samorządności, m.in. pośmiertnie prof. Jerzy Regulski i Michał Kulesza, następnie m.in. Sędzia Jerzy Stępień, Henryk Wujec, Andrzej Porawski oraz Marek Wójcik. Zabrakło tu trochę uznania zasług wójtów, burmistrzów, prezydentów miast i radnych, ale ponieważ odznaki przyznawano po raz pierwszy, kolejnym razem może to właśnie oni zostaną docenieni.
Agata Dąmbska