Ekonomiczni nobliści Paul Milgrom i Robert Wilson, a w tle klątwa zwycięzcy

Komisja przyznająca nagrodę  stwierdziła, że ​​opracowana przez nich teoria odegrała kluczową rolę w projektowaniu nowych i złożonych formatów aukcji używanych na całym świecie do różnych celów, takich jak sprzedaż pasm radiowych, ustalanie taryf za energię elektryczną, przydzielanie czasu na lądowanie na lotniskach lub tworzenie systemów handlu uprawnieniami do emisji.

Teoretyczny punkt równowagi

Jeden z najważniejszych aksjomatów mikroekonomii zakłada, że sprzedawca stara się osiągać jak najwyższą cenę, a kupujący jak najniższą.

Na dobrze działającym rynku obaj spotykają się w punkcie, który jest dla nich satysfakcjonujący. W ten sposób osiągana jest cena równowagi.

Taki mechanizm jest oczywisty wówczas, gdy kupujący i sprzedający spotykają się twarzą w twarz, a towar ma dla obu znaną wartość.  

Klątwa zwycięzcy

We współczesnym  świecie mamy jednak do czynienia z towarami bardziej skomplikowanymi i z operacjami, przeprowadzanymi on-line. Aby uzyskać cenę równowagi towary sprzedawane są często za pośrednictwem aukcji.

Dotyczy to tradycyjnych aukcji dzieł sztuki, ale także zamówień publicznych, mocy elektrowni, koncesji na wydobywanie surowców, papierów wartościowych.

Robert Wilson opracował teorię aukcji przedmiotów o wspólnej wartości – wartości, która nie jest dokładnie znana, ale ostatecznie jest taka sama dla wszystkich.

Przykłady obejmują przyszłą wartość częstotliwości radiowych lub ilość minerałów na określonym obszarze, o których wydobycie walczą podczas aukcji różne firmy.

Wyjaśnił, dlaczego racjonalni oferenci mają tendencję do składania ofert poniżej oszacowanej przez siebie wartości. Obawiają się, tzw „klątwy zwycięzcy”.

Pojęcie to funkcjonuje w teorii gier i ekonomii behawioralnej. Ponieważ biorący udział w aukcji nie zna prawdziwej wartości przedmiotu, o który się ubiega, obawia się, że przepłaci.

Pokazują to liczne doświadczenia, takie jak licytacja słoika z monetami, których wartości licytujący nie znają.  

Warto wiedzieć jak konkurenci oceniają wartość danego przedmiotu

Paul Milgrom sformułował bardziej ogólną teorię aukcji, która nie tylko dopuszcza wspólne wartości, ale także wartości prywatne, które są różne dla każdego oferenta. Wykazał, że najwyższą korzyść oferenci odniosą wówczas, gdy będą wiedzieli, jaka jest wartość przedmiotu aukcji dla konkurentów.

W 1994 r. władze USA po raz pierwszy wykorzystały jeden ze formatów aukcji opracowanych przez Wilsona i Milgroma  do sprzedaży częstotliwości radiowych operatorom telekomunikacyjnym. Od tego czasu wiele innych krajów poszło w ich ślady.

Paul R. Milgrom, urodził się w 1948 w  Detroit, USA. Związany jest ze Stanford University.

Robert B. Wilson także był związany ze Stanford. Ma 83 lata i obecnie jest profesorem emerytowanym.