Czy na wszelki wypadek powinno się mieć w domu zapas gotówki?

Od pewnego czasu trwa dyskusja, czy i ile gotówki powinno się mieć w domu na wypadek wystąpienia rozmaitych problemów z dostępem do płatności elektronicznych. Przy czym przechowywanie większej jej ilości również nie jest zalecane, nie tylko z uwagi na możliwość jej kradzieży. Początek wojny w Ukrainie wykazał, że większe problemy mieli uchodźcy, którzy starali się wymienić hrywny w kantorach i bankach, niż korzystający z kart płatniczych – systemy płatności cały czas funkcjonowały sprawnie.

Coraz częstsze cyberataki generują niekiedy przerwy w dostępności do systemów bankowych, co teoretycznie utrudnia korzystanie z płatności bezgotówkowych. W minionym roku CERT Polska, CSIRT NASK obsłużył 57 incydentów, które zaklasyfikowano jako poważne zgodnie z ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. Oznacza to, że ich wystąpienie spowodowało lub mogło spowodować poważne obniżenie jakości lub przerwanie ciągłości świadczenia tzw. usługi kluczowej. Aż 44 takie przypadki dotyczyły bankowości i infrastruktury rynków finansowych. Liczba poważnych incydentów wzrosła o 43% w porównaniu z 2023 r. Jeśli chodzi o wszystkie incydenty obsłużone przez CERT Polska w ub.r., to aż 2544 dotyczyły bankowości. To pokazuje narastanie skali tego zjawiska. Czy Kowalski ma się czego obawiać?

Gotówka w domu na wszelki wypadek?

Trudno przewidzieć blackout, który uniemożliwi korzystanie z bankomatów i terminali płatniczych. W takiej sytuacji pozostaje jedynie gotówka. Atak cyberprzestępców może też utrudnić ­korzystanie z konta, choćby przez jakiś czas, nawet jeśli środki na nim pozostaną bezpieczne. Zapewne dlatego banki centralne w różnych krajach europejskich radzą, żeby mieć pewien zapas gotówki na wypadek problemów z dostępnością do konta. W grudniu 2024 r. głośno było o wystąpieniu rzecznika Holenderskiego Stowarzyszenia Banków (NVB), która to organizacja po raz pierwszy radziła klientom, aby trzymali gotówkę w domu ze względu na wzrost napięcia geopolitycznego na świecie. Równocześnie podkreślono, że banki są bardzo dobrze przygotowane na wszelkie zagrożenia, w tym cyberataki, zatem oszczędności klientów są zawsze bezpieczne. Podobnie radzono klientom szwedzkich banków.

Ocenia się, że w celu zabezpieczenia się powinniśmy mieć w domu kwotę odpowiadającą przeciętnym tygodniowym wydatkom. W Holandii zalecano, żeby było to od 200 do 500 euro, w Szwecji równowartość 170 euro. W Polsce mowa jest o kwocie od 100 do 1000 zł.

Na potrzebę posiadania rezerwy gotówkowej wskazuje się nie tylko w Europie. Mike Winters w artykule, opublikowanym w kwietniu br. na portalu CNBC, przytacza wypowiedzi specjalistów z Tobias Financial Advisors i TSA Wealth Management, którzy sugerują trzymanie w domu od 300 do 1000  USD w gotówce. Jednocześnie radzi, żeby nie rozpowszechniać o tym informacji, by nie stać się celem dla złodziei. To właśnie ryzyko kradzieży, utraty lub uszkodzenia pieniędzy w wyniku nieprzewidzianych okoliczności jest główną wadą trzymania pieniędzy w domu. Rady, żeby instalować sejfy, wydają się znacznie przesadzone, biorąc pod uwagę wolumen środków odłożonych na czarną godzinę. Gotówka może i powinna pełnić funkcję tylko tymczasowego zabezpieczenia, oszczędności życia bezpieczniej powierzyć bankowi. A co na ...