Bankowość i finanse | NOWE RYZYKA | Spółdzielcy stawiają na ekologię

Dr hab. Eugeniusz Gostomski
PROFESOR UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO

Do największych wyzwań ludzkości w XXI w. należy zahamowanie niekorzystnych zmian klimatycznych spowodowanych w dużym stopniu emisją gazów cieplarnianych. To ciemna strona działalności gospodarczej człowieka. Gazy przemysłowe i cieplarniane (dwutlenek węgla, para wodna, metan, freony), absorbując promieniowanie podczerwone, powodują wzrost temperatury w atmosferze ziemskiej, co jest przyczyną coraz częstszych anomalii pogodowych – ekstremalnych upałów, huraganów, ulewnych deszczy, długotrwałych susz oraz topnienia lodowców i podnoszenia się poziomu oceanów

Sami sobie to zgotowaliśmy

Według najnowszego raportu ONZ poświęconego klimatowi „Czerwony alert dla ludzkości”, globalna temperatura na świecie była w latach 2011-2020 wyższa o 1,09oC niż w latach 1850-1900, a przy utrzymaniu obecnego tempa wzrostu do końca XXI w. zwiększyłaby się o 2,7°C. Co gorsza, tempo wzrostu poziomu oceanów i mórz w ostatnich latach niemal się potroiło w porównaniu z okresem 1901-1971 (https://wiadomosci.wp.pl/najnowszy-raport-onz-ws. klimatu).

Konsekwencje ocieplania się klimatu są bardzo niebezpieczne dla ludzkości. W regionach dotkniętych falami upałów odnotowuje się wzrost liczby zgonów i plagi pożarów. Katastrofalne powodzie i huragany pociągają za sobą ofiary śmiertelne i olbrzymie straty materialne. Podnoszenie się poziomu mórz grozi nie tylko zniszczeniem nadmorskich centrów gospodarczych i wypoczynkowych, ale także zalaniem słoną wodą urodzajnych delt rzek i nisko położonych pól ryżowych, co niesie za sobą widmo głodu dla ludności na tych terenach. Długotrwałe susze powodują stepowienie i pustynnienie obszarów rolnych, co prowadzi do wojen o zasoby wodne i zmusza miliony biednych mieszkańców Południa, zagrożonych plagą głodu, do emigracji, zwiększając i tak znaczącą falę uchodźców w Europie.

Zgodnie z porozumieniem przyjętym podczas konferencji klimatycznej w Paryżu w grudniu 2015 r. rządy powinny dążyć do tego, aby globalne ocieplenie nie przekroczyło 1,5°C w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej. Aby zrealizować ten cel, Komisja Europejska w grudniu 2020 r. przedstawiła program redukcji, przez kraje członkowskie, emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. o co najmniej 55% w stosunku do poziomu z 1990 r., a do 2050 r. UE powinna być neutralna klimatycznie. Wobec takich wyzwań obojętnym nie może być sektor bankowy, którego rola w zakresie ochrony klimatu nie ogranicza się tylko do współfinansowania inwestycji ekologicznych.

Banki nie pozostają obojętne

W krajach rozwiniętych rozpoczął się już proces kosztownych zmian strukturalnych w przemyśle i transporcie, mających przeciwdziałać ocieplaniu się klimatu na świecie. W jaki sposób banki wspierają te wysiłki? Dotychczas największy wkład w ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w Europie wniosły tzw. ...