Bankowość i Finanse | Konwersje Nieruchomości | Tu zaszła zmiana…

Mirosław Nowicki
Finansista i prawnik przez lata związany z Grupą Millennium. Członek zarządów wielu instytucji finansowych, obecnie DCF Capital SA.

Warto o tym pamiętać, bo wtedy będzie łatwiej, i bez żadnych uprzedzeń odnieść się do zmian, jakie w najbliższym czasie nastąpią na rynku nieruchomości.

Kiedy się pojawiają, co je wyzwala?

Zmiana przeznaczenia nieruchomości wiąże się z potrzebami tych, którzy je użytkują. Nowe technologie dają nowe perspektywy, umożliwiają i ułatwiają zmianę przyzwyczajeń. Bez elektryczności nie budowano by wysokościowców, bez bezprzewodowej sieci transmisji danych niemożliwa byłaby tak powszechna dziś praca zdalna, istotnie zmniejszająca znaczenie rynkowe biurowców. Rynek property offices, antycypując rozwój biznesu, przygotował dla niego ofertę z dwu- trzyletnim wyprzedzeniem. Pobudowane „centra biurowe” zderzają się z następstwami pandemii, które – oprócz naturalnego zmniejszenia zapotrzebowania na biura w kryzysie – przyczyniły się do zmiany przyzwyczajeń, i to zarówno pracodawców, jak i pracowników. Obecnie promuje się pracę zdalną, do której biuro nie jest niezbędne, a jeśli już, to na pewno nie takie, o jakim myślano do tej pory. Pandemia wyzwoliła zmianę, a pandemiczna rzeczywistość stanie się nową normalnością, do której rynek nieruchomości musi się dostosować.

Quo vadis Varsovia?

Pierwsze strony raportów o rynku nieruchomości firmy CBRE, jak zawsze, tryskają optymizmem. Warto jednak wczytać się w liczby umieszczane na kolejnych, zwłaszcza dalszych, kartach. Rynek office properties w Warszawie przekroczył 6 000 000 m2. Pustostany na koniec 2020 r. stanowiły 9,9%. Nowe projekty, realizowane w bieżącym roku przyniosą 7,9% nowej podaży. Ceny pozornie niewiele się zmieniły (z 25 euro do efektywnie 21,67 euro w centrum i 15 euro poza nim), natomiast CBRE prognozuje, że „będziemy świadkami bardziej wyrazistej polaryzacji między lokalizacjami A i B, co spowoduje zwiększenie różnicy między czynszami„.

Innymi słowy – załamanie rynku już się zaczęło, lepsze lokalizacje lub nowsze projekty wygrywają ze starszymi, ...