Bank i Klient | Wsparcie dla kredytobiorców można realizować, wykorzystując istniejące przepisy

Od pewnego czasu mówi się o ustawowej restrukturyzacji frankowych kredytów hipotecznych, jako argument wskazując problemy kredytobiorców. W poprzedniej kadencji Sejmu złożony został nawet w tej materii stosowny projekt (druk sejmowy nr 3660). Czy z punktu widzenia konstytucyjnego istnieje przesłanka, by ingerować w swobodę zawieranych umów?

– Inicjatywa ustawodawcza w zakresie restrukturyzacji kredytów walutowych jest słuszna, ponieważ wynika ze zmian ekonomicznych skutkujących kryzysem gospodarczym oraz wzrostem kursu franka. Co do zasady, wejście w życie ustawy o szczególnych zasadach restrukturyzacji walutowych kredytów mieszkaniowych w związku ze zmianą kursu walut obcych do waluty polskiej znajdowałoby podstawy w zasadzie pomocniczości państwa. Niemniej przepisy projektu zostały sformułowane w sposób ingerujący w prawa nabyte, własność oraz zasadę swobody działalności gospodarczej.

Jakie skutki dla polskiego sektora bankowego i całego rynku finansowego mogłoby spowodować wdrożenie ustawy o restruktu2015ryzacji kredytów walutowych w postaci proponowanej przez autorów projektu złożonego w poprzedniej kadencji Sejmu?

– Projekt ogranicza działalność banków w stopniu naruszającym normy ustawy zasadniczej. Bank będący przedsiębiorcą może oferować swoje usługi nie tylko podmiotom krajowym, ale i zagranicznym. Ingerencja ustawodawcy w nabyte prawa banku do uzyskania zysku, wynikającego z zawartych z konsumentami umów, niewątpliwie wpłynie na destabilizację działalności bankowej oraz ograniczenie inwestycji zagranicznych. Zaproponowany przez projektodawców w treści art. 5 ust. 4 projektu obowiązek banków do umarzania połowy zobowiązań konsumentów, wynikających z przewalutowania kredytu mieszkaniowego, w istotny sposób wpływa na wykonywaną przez te podmioty działalność bankową. Z opinii banku centralnego wynika, iż „łączne straty banków z tytułu umorzenia części zobowiązań kredytobiorców wyniosą około 21 mld zł, czyli około 20 proc. więcej niż zysk brutto banków objętych ustawą (tj. posiadających portfel mieszkaniowych kredytów walutowych) za okres ostatnich 12 miesięcy”. Z kolei odpisy z tytułu umorzenia części przewalutowanych kredytów przekroczyłyby zysk brutto w 11 bankach, mających 46-procentowy udział w aktywach sektora.

Uprawnieni konsumenci będą mogli do 30 czerwca 2020 r. skł...