Bank i Klient: Unijne zwrotne intrumenty finansowe nowej generacji

Mariusz Idzikowski

Dla rozwoju

Nowe instrumenty mają zapewnić rozwój finansowania innowacji, trwały wzrost gospodarczy oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Dzięki nim możliwe będzie skorygowanie niedoskonałości lub nieprawidłowości, które dziś przekładają się na niewystarczający poziom finansowania niektórych obszarów rynku dlatego, że postrzegane są one jako zbyt ryzykowne dla inwestorów. Innowacyjne instrumenty finansowe mogą uzupełniać konkretne interwencje regulacyjne lub być podejmowane indywidualnie.

Nie tylko środki finansowe

Instrumenty finansowe wdrażane na poziomie UE mogą mieć istotne skutki pozafinansowe, takie jak efekt testowy na rynkach docelowych, przekładający się na ich szersze zastosowanie w innych sektorach. Konsekwentne stosowanie i promowanie – za pośrednictwem instrumentów unijnych – najlepszych praktyk może przyspieszyć rozwój niektórych rynków, np. kapitału wysokiego ryzyka, pod względem jakościowym. Z czasem zwiększy też zapewne stopień dopracowania etapów pośrednich, przyczyniając się w ten sposób do zmniejszenia rozdrobnienia rynku UE.

Poprzez łączenie zasobów pochodzących z różnych źródeł instrumenty finansowe będą stanowić katalizator inwestycyjny, przyczyniać się do tworzenia korzyści skali lub minimalizowania ryzyka w obszarach, w których państwom członkowskim UE byłoby trudno zaangażować samodzielnie niezbędne środki.

Instytucje krajowe i lokalne zamierzające wprowadzić wystandaryzowane instrumenty unijne – będą mogły korzystać z wiedzy instytucji unijnych, do której w innych okolicznościach nie miałyby dostępu. Przykładem takich sprawdzonych unijnych rozwiązań jest europejski system gwarancji, wdrożony w ramach Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP). Należy pozytywnie ocenić planowaną kontynuację instrumentów finansowych tego programu, które w ocenie zarówno polskiego rynku finansowego, jak i środowisk beneficjentów są odpowiednim wsparciem dla działalności biznesowej, także dla start-up’ów.

Ważnym determinantem unijnych instrumentów nowej generacji będzie europejska wartość dodana. Aby zapewnić przepływ informacji oraz praktyk umożliwiających takie transakcje w Europie, niezbędne będzie wsparcie networkingowe dla rynków finansowych i potencjalnych beneficjentów ostatecznych. W związku z tym Związek Banków Polskich, na bazie własnych doświadczeń zdobytych przez Krajowy Punkt Kontaktowy programu CIP dla polskiego rynku finansowego, zarekomendował utworzenie ogólnoeuropejskiej sieci krajowych punktów kontaktowych dla rynku finansowego. Wiele korzyści z wykorzystania dodatkowych, zagranicznych źródeł finansowania przedsiębiorców mogłaby odnieść Polska.