Bank i klient: Szybkie kredyty – jak się spłacają?

Andrzej Topiński

Podobnie rzecz się ma z kredytami gotówkowymi. W listopadzie było 8,75 proc. opóźnionych rachunków kredytów gotówkowych, dziś jest już 11,29 proc. Blisko trzypunktowy wzrost przez dziewięć miesięcy to sprawa poważna, tym bardziej że budżety gospodarstw domowych nie zostały jeszcze poważniej dotknięte kryzysem – bezrobocie wzrosło niewiele, a płace, choć przestały rosnąć w wymiarze realnym, też nie spadają. Rachunków kredytów ratalnych i gotówkowych z opóźnioną obsługą jest zresztą prawdopodobnie o ok. 4 pkt. procentowe więcej niż powyżej, gdyż podane liczby nie uwzględniają rachunków kredytowych, co do których nie ma w bazach aktualnej informacji w sprawie terminowości ich obsługi przez kredytobiorców. W pozostałych formach kredytu konsumenckiego – na kartach kredytowych i w kredytach odnawialnych – także wystąpił znaczący wzrost opóźnień w realizacji spłat, choć poziom opóźnień sięga tam rzędu 3-4 proc. rachunków. Pogarszania się jakości kredytów gotówkowych i ratalnych nie da się wytłumaczyć wyłącznie kryzysem, skoro dochody gospodarstw domowych w znacznej części mu się nie poddały. Główną przyczyną pogarszania się portfela są, jak się okazało, zbyt liberalne zasady udzielania tych kredytów w przeszłości – szybko i bez wymagań dokumentacji dochodów, a czasem nawet bez sprawdzenia w BIK poziomu zadłużenia osoby ubiegającej się o kredyt.

O tym, że zbyt agresywna polityka sprzedaży jest źródłem kłopotów w portfelach kredytów konsumenckich, świadczy doskonały stan portfeli kredytów mieszkaniowych, przy których udzielaniu stosowano bardziej wymagające procedury. Kredyty mieszkaniowe spłacają się doskonale, jakby w ogóle kryzysu nie było. Opóźnienia rachunków kredytów mieszkaniowych udzielonych w walutach obcych wynoszą 1 proc. W przypadku kredytów złotowych opóźnienia w spłacie występowały na 1,5 proc. rachunków. W bazach za czerwiec prawie nic się nie ...