Bank i Klient: Konsumenci mają poczucie bezpieczeństwa

Od przeszło 20 lat TNS na zlecenie Związku Banków Polskich przeprowadza cykliczne badanie koniunktury bankowej – „Monitor Bankowy”. Co można odczytać z jego wyników?

– Badania informują o aktywności konsumentów i przedsiębiorców na rynku finansowym. Ukierunkowane są na funkcje prognostyczne, ale – niejako przy okazji – jest to również głos środowiska bankowego, swoista platforma konsultacji i oceny ważnych z perspektywy sektora wydarzeń. Z badania dowiadujemy się, jakich zmian na rynku spodziewają się bankowcy po stronie popytowej i podażowej. Obecnie monitorujemy 52 wskaźniki, w tym dotyczące rynku kredytowego, depozytowego, prognoz makroekonomicznych, cen kursów walut, inflacji, oprocentowania kredytów itp. Powodem naszego zadowolenia jest fakt, iż w środowisku makroekonomistów Pengab oceniany jest jako ważny miernik obecnej kondycji sektora bankowego.

TNS zapewnia, że pokazują one, co stanie się w gospodarce za trzy-cztery miesiące. To znaczyłoby, że to badania cyklu gospodarczego…

– Indeks Pengab umożliwia wczesne wychwycenie zmian dynamiki aktywności gospodarczej. W badaniu staramy się mierzyć takie obszary aktywności klientów w placówkach bankowych, które mogą stanowić zwiastuny przyszłych zmian koniunktury ogólnogospodarczej. Wskaźnik Pengab stanowi dwu-pięciomiesięczny tzw. trend prekursywny wobec koniunktury ogólnogospodarczej. Niezależnie jednak od stosowanej metody, przewidywanie w obecnych warunkach rynkowych jest niezwykle trudne i podchodzimy do tego z należytą pokorą.

To znaczy, że jak klienci w małej placówce banku pytają o kredyt hipoteczny, to pracownik mówi o tym swojemu przełożonemu. Ten dyrektorowi, a dyrektor zaznacza te dane w waszej ankiecie? I na podstawie tysięcy takich raportów można wnosić np. o tym, że za kilka miesięcy będziemy mieli boom na rynku kredytów hipotecznych?

– Funkcje prognostyczne indeksu Pengab i jego składowych wynikają z tego, że nie wszystkie zjawiska w gospodarce przebiegają równolegle. Zmiany aktywności klientów w placówkach są sygnałem informującym o tym, że w nieodległej perspektywie podejmą kolejne kroki. A zatem identyfikujemy bardzo istotne dla gospodarki sygnały dotyczące zmiany postaw, np. z typowych dla okresu dekoniunktury na takie, które świadczą o początkach okresu ożywienia lub odwrotnie.

Funkcje prognostyczne tego typu badań wynikają również z tego, że w sferze realnej dopiero po kilku miesiącach odnotowujemy zmiany w poziomie konsumpcji, produkcji sprzedanej przemysłu itp. Natomiast z informacji zbieranych od dyrektorów placówek bankowych możemy wnioskować, że dojdzie do takiej sytuacji, ponieważ znamy oczekiwania konsumentów i podmiotów gospodarczych.

Jak przez 20 lat zmieniało się to badanie?

– Niezmiennie badanie odzwierciedla głos środowiska bankowego. W pomiarach realizowanych co miesiąc uczestniczy 200 dyrektorów placówek bankowych. Opracowane przez dr. Eugeniusza Śmiłowskiego oraz dr. Grzegorza Wójtowicza założenia metodyczne badania odpowiadają współczesnym standardom zunifikowanej metodyki badań metodą testu koniunktury. Uwzględniając czynnik czasu, kluczowa jest zmiana analiz z ex post na ex ante. Rozbudowujemy także bazę monitorowanych obszarów aktywności rynku bankowego. Dbamy o różne formy dostępności wyników badań, które są omawiane podczas comiesięcznych konferencji prasowych w Związku Banków Polskich, dostępne on-line na jego stronie internetowej oraz szeroko dystrybuowane.

Rozmawiacie z kierownikami bądź dyrektorami placówek banków. Jaki wpływ na badanie ma ten „materiał badawczy”?

– W badaniu biorą udział dyrektorzy ...