Bank i Klient: Jak żyć z niskim interchange?

Krzysztof Maciążek

29 stycznia 2015 r. miała miejsce kolejna obniżka opłaty interchange. Wszystkich, którzy podpisali nowe umowy z operatorami terminali, zaczęła obowiązywać niższa stawka: 0,3 proc. dla kart kredytowych i zaledwie 0,2 proc. dla debetowych. To już trzecia obniżka w ostatnich dwóch latach. Na początku 2013 r. zarówno Visa, jak i MasterCard podjęły decyzje o obniżeniu stawek wybranych produktów kartowych o kilkadziesiąt punktów bazowych. W lipcu 2014 r. weszła w życie ustawa zmieniająca Ustawę o usługach płatniczych – obniżyła interchange do poziomu 0,5 proc. dla wszystkich produktów kartowych systemów czterostronnych wystawionych w Polsce. Warto zwrócić uwagę, że dotychczas wzmiankowana opłata była głównym składnikiem prowizji. Czy można więc liczyć, że kolejny spadek tego elementu przełoży się na koszty ponoszone przez akceptantów, a w konsekwencji rozwój sieci akceptacji nabierze rozpędu? Niestety, nawet przykład poprzedniej obniżki interchange w lipcu 2014 r. pokazał, że spadek kosztów ponoszonych przez agentów rozliczeniowych nie przekłada się bezpośrednio na ceny płacone przez akceptantów. A wszystko (lub prawie wszystko) przez bardzo wysokie koszty wynajmu terminali. Szacuje się, że nadal 80 proc. transakcji w Polsce przeprowadzane jest za pomocą gotówki.

Wabieni plastikiem

Jeszcze w lipcu ubiegłego roku obowiązywała stawka 0,5 proc., która znacznie odbiegała od średniej europejskiej. Wielu analityków zastanawiało się wówczas, dlaczego opłaty za stosowanie kart płatniczych są niemal najwyższe w całej Europie. Teraz sytuacja odwróciła się i znaleźliśmy się w gronie krajów, które stosują najniższe stawki. Wysoka opłata interchange była jedną z głównych barier rozwoju rynku płatności bezgotówkowych w Polsce. Sprzedawcy w małych sklepach rezygnowali z tego typu udogodnień albo wyznaczali kwotę, od jakiej można było płacić kartą. Niższe opłaty interchange skłoniły do rozpoczęcia akceptacji kart m.in. największą sieć detaliczną w kraju, Biedronkę. Obecnie na polskim rynku funkcjonuje łącznie 400 tys. terminali POS, z czego ponad 75 proc. przyjmuje płatności zbliżeniowe – zarówno kartami, jak i mobilnie.

Pozytywne tendencje dostrzec można też w niedawno opublikowanych danych Visa Europe. W porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym wartość płatności kartami Visa wydanymi przez polskie banki wzrosła o 17,3 proc., a ich liczba o 26,5 proc. Visa Europe przewiduje dalsze szybkie wypieranie gotówki w obecnym roku dzięki nasileniu działań zwiększających skalę transakcji ...