Bank i Klient: Czy to już koniec „antybelek”?

Jerzy Karolkiewicz

W jaki sposób można było prześliznąć się przez pozbawioną wszelkich ulg i wyłączeń konstrukcję podatku Belki? Otwartą furtkę zostawił sam fiskus. Aby uniknąć uciążliwego obliczania i wpłacania kwot należnego podatku z dokładnością co do grosza, wprowadzono zasadę, że wpłaty podatku zaokrąglane są do pełnych złotych. Zasadę tę wprowadzono na długo zanim na rodzimym rynku zagościł podatek od zysków kapitałowych; każdy, kto wypełniał popularnego PIT-a pamięta, że kwota podatku wykazana w zeznaniu podatkowym również ulega zaokrągleniu. Jeśli kwota wyrażona w groszach jest większa lub równo 50, traktowana jest jako dodatkowa złotówka dla budżetu. Jeśli natomiast kwota podatku do zapłaty kończyć się będzie liczbą 49 gr lub mniejszą, wówczas wpłacić należy wyłącznie kwotę wyrażoną w pełnych złotych. Na podobnej zasadzie zaokrągleniu ulega również podstawa opodatkowania. Grosze stanowią dodatkowy zysk podatnika – chociaż z uwagi na jego wysokość wyraz „zysk” należy postrzegać bardziej w kategoriach rachunkowych i ekonomicznych niż realnych. Prosty rachunek prawdopodobieństwa dobitnie potwierdzał, że w skali ogólnopolskiej zaokrąglanie kwot groszowych jest raczej neutralne dla budżetu państwa.

Wprowadzenie w roku 2001 opodatkowania zysków kapitałowych sprawiło, iż trywialne, rachunkowe uproszczenie stało się szansą na obniżenie lub wręcz uniknięcie tego podatku. Warto przypomnieć, że zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą kapitalizacji odsetek – czyli ich wypłaty lub dołączenia do kwoty kapitału zdeponowanego na lo – kacie bankowej. Nic nie stało na przeszkodzie, aby określić tak krótki termin kapitalizacji odsetek, że wysokość należnego podatku Belki nie przekroczy 49 groszy. Nietrudno wyliczyć, iż przy zastosowanej 19-proc. stawce podatku kwota ta musi wynieść równo 2,49 zł. Przy kwocie wyższej choćby o jeden grosz podstawa opodatkowania ulegnie zaokrągleniu do 3 zł, co zrodziłoby konieczność zapłaty podatku. Kwota zaoszczędzona na podatku nie wyglądała może imponująco – można było w ten sposób zyskać maksymalnie 178,85 zł w skali rocznej – ale ani prawo bankowe, ani przepisy fiskalne nie ograniczają liczby lokat, nawet tego samego rodzaju. W efekcie posiadacz 100 lokat „antybelkowych” przez rok zyskiwał niemal 20 tys. zł.

Polisa od PIT-a

Kto nie chciał korzystać z lokat z oprocentowaniem dziennym, mógł się od podatku… ubezpieczyć. To nie pomyłka! Dość powszechną opcją stały się tzw. polisy lokacyjne. ...