Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
W lutym ceny mieszkań w największych polskich miastach biły kolejne rekordy. Z raportu Expandera i Rentier.io wynika, że w porównaniu do sytuacji sprzed roku ceny ofertowe wzrosły średnio aż o 16%. W najbliższym czasie sytuację na rynku może jednak schłodzić epidemia koronawirusa oraz zapowiedzi nowych regulacji prawnych dotyczących najmu krótkoterminowego.
Rosną nie tylko ceny zakupu mieszkania, ale również najmu. Na szczęście w większości przypadków wzrost kosztu najmu jest niewielki. Od każdej zasady są jednak wyjątki. Dwucyfrowe wzrosty miały miejsce w Lublinie (aż o 22% r/r) i Toruniu (o 13% r/r). Na całym rynku, koszt najmu rośnie jednak wolniej niż ceny mieszkań. Spada więc rentowność nowych inwestycji tego typu. Z raportu Expandera i Rentier.io wynika, że jeśli lokal jest zamieszkany przez 12 miesięcy w roku, to rentowność brutto wynosi od 6% w Gdyni do 9% w Sosnowcu.
Lawinowo rośnie liczba ogłoszeń sprzedaży mieszkań. Z raportu Expandera i Rentier.io wynika, że liczba ogłoszeń opublikowanych w internecie w IV kwartale była aż o 28% wyższa niż w III kw. Może to świadczyć o tym, że rosnące ceny mieszkań przyciągają coraz więcej spekulantów, którzy próbują na tym zarabiać. Banki natomiast cieszą się z wciąż rosnącego zainteresowania kredytami hipotecznymi.
Według najnowszych danych Narodowego Banku Polskiego w lipcu Polacy zaciągnęli rekordową wartość zarówno kredytów hipotecznych (5,3 mld zł) jak i konsumpcyjnych (7 mld zł). Są to najwyższe wartości od czasu, gdy bank publikuje takie dane. Rekordy to wynik przede wszystkim tego, że pożyczamy coraz wyższe kwoty. Sprzyja temu wzrost płac. W przypadku kredytów hipotecznych duże znaczenie mają też rosnące ceny mieszkań, które sprawiają, że kupujący muszą coraz bardziej się zadłużać.
Oprocentowanie kredytów we frankach zwykle jest sumą marży i stawki LIBOR CHF 3M, która jest ujemna i w ostatnich dniach spadła do poziomu -0,84%. Z danych zgromadzonych przez Expandera wynika jednak, że w 2007 i 2008 r. wypłacono sporo kredytów, których marża wynosi 0,8%, a niekiedy nawet jeszcze mniej. Po dodaniu marży wynoszonej 0,8% i stawki LIBOR CHF na poziomie -0,84% oprocentowanie takiego kredytu będzie ujemne i wyniesie -0,04%. W takim przypadku to nie klient płaci odsetki od długu, ale bank powinien pomniejszyć zadłużenie o kwotę odsetek.
Według najnowszych danych NBP, transakcyjne ceny mieszkań w II kwartale 2019 r. wciąż rosły. Na szczęście jednocześnie coraz wyższe są dochody Polaków. Dzięki temu, w większości badanych przez nas miast, dostępność mieszkań jest lepsza niż na początku 2013 r., gdy ceny były zdecydowanie niższe niż dziś. Z wyliczeń Expandera wynika, że najbardziej poprawiła się sytuacja kupujących w Lublinie, Krakowie i Kielcach. Tam na mieszkanie o powierzchni 50 m2 trzeba pracować o ponad rok krócej. Najbardziej pogorszyła się natomiast dostępność mieszkań w Gdańsku i Gdyni.
Już 11 banków oferuje karty wielowalutowe, które teoretycznie powinny zapewniać niskie koszty przewalutowania transakcji zagranicznych. W praktyce nie zawsze tak jest. Expander porównał ich oferty i wybrał te, które zapewniają bardzo niskie koszty przewalutowania nawet dla tych klientów, którzy nie mają ochoty otwierać kont walutowych i samodzielnie kupować waluty.
Z najnowszych danych NBP wynika, że w I kwartale 2019 r. wykonaliśmy 149 milionów wypłat z bankomatów. Może się wydawać, że to dużo, ale w rzeczywistości to najmniej od 11 lat. Warto też dodać, że choć liczba bankomatów spada w ostatnim czasie, to i tak jest ich około dwa razy więcej niż w latach 2007-2008. Tymczasem liczba wypłat jest podobna, co oznacza, że dziś bankomaty są zdecydowanie rzadziej używane.
W ubiegłym roku za granicą dokonaliśmy płatności kartami i wypłat z bankomatów na kwotę 37 mld zł. To o 29% więcej niż rok wcześniej. Wartość zagranicznych transakcji rośnie prawie 3-krotnieszybciej niż krajowych. Szczególnie wzmożony ruch w tym zakresie zawsze jest widoczny w III kwartale, czyli w okresie wakacji. W tym roku zapewne będzie podobnie. Podpowiadamy więc jak wygodnie, bezpiecznie i tanio płacić za granicą.
Znaczne podwyżki cen nieruchomości są kłopotliwe dla osób, które planują kupić mieszkanie. Nie zdają sobie oni jednak sprawy z tego, że porównując obecne ceny z poziomem wynagrodzeń, to mieszkania są dziś dość łatwo dostępne. Aby kupić lokal o powierzchni 50 m2 w dużym mieście, potrzeba średnio 99 pensji netto. Przed 2012 r. ten wskaźnik nie spadał poniżej 120 wynagrodzeń, a w szczycie poprzedniego boomu na rynku było to aż 180 pensji.
Narodowy Bank Polski nareszcie opublikował dane na temat cen mieszkań w I kw. 2019 r. Bardzo ciekawym ich elementem jest tzw. indeks hedoniczny, który pokazuje czy wzrosty cen są prawdziwe, czy są jedynie złudzeniem wynikającym ze zmiany rodzaju sprzedawanych mieszkań.
W ostatnich latach kupujący mieszkania z pomocą kredytu mieli coraz wyższy wkład własny. Coś zaczyna się jednak psuć w tym zakresie. W I kw. 2019 r. udział tych, którzy mieli mniej niż 20% wkładu wzrósł już drugi kwartał z rzędu i wyniósł 46%. Wygląda więc na to, że rosnące ceny mieszkań utrudniają kupującym przekroczenie progu 20% wkładu własnego. To nie najlepsza informacja, gdyż przy wkładzie niższym niż 20% wyższe jest oprocentowanie kredytu.
Śledząc informacje na temat cen mieszkań, można odnieść wrażenie, że rosną one w niesamowitym tempie. W dużej mierze jest to jednak efekt tego, że w mediach najlepiej rozchodzą się informacje spektakularne np. te o cenach w Gdańsku i Gdyni. Z najnowszych danych Eurostatu wynika jednak, że w całej Polsce ceny transakcyjne wzrosły od początku 2013 r. do IV kw. 2018 r. o 19%. Pod tym względem zajmujemy 23 miejsce na 29 państw, dla których opublikowano dane.
NBP opublikował dane na temat płatności kartami w IV kwartale 2018 r. W tym okresie, po raz pierwszy w historii, wartość płatności dokonanych kartami (87 mld zł) była wyższa niż łączna kwota, jaką wypłaciliśmy z bankomatów (85 mld zł). W dużej mierze jest to zasługa imponującego wzrostu (o 24%) liczby sklepów i punktów usługowych, w których można zapłacić kartą. Spadła natomiast liczba bankomatów i dokonywanych w nich wypłat.
Pierwszym i najważniejszym krokiem w przypadku, gdy chcemy zaciągać kredyt na wykończenie czy remont domu lub mieszkania jest wybór sposobu finansowania. Możemy wybrać zwykłą pożyczkę gotówkową, ale także kredyt hipoteczny, czy pożyczkę hipoteczną. Dużo zależy tu od tego, jak dużą kwotę chcemy pożyczyć, jak szybko potrzebujemy pieniędzy oraz co dokładnie chcemy sfinansować.
Rodzice zwykle tłumaczą dzieciom, do czego służą pieniądze i skąd się one biorą. Gdy jest ono już trochę starsze, to warto rozszerzyć jego wiedzę o kilka trików finansowych. Wybraliśmy takie, które pozwolą zyskać lub uniknąć straty rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych.
Część frankowiczów, gdyby mogło cofnąć czas, to pewnie wybrałoby kredyt w złotych. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja tych, którzy zaciągnęli kredyt w euro. Z wyliczeń Expandera wynika, że suma zapłaconych dotychczas rat jest u nich od 3 000 zł nawet 61 000 zł niższa niż w przypadku, gdyby spłacali kredyt w polskiej walucie. W przypadku kredytów we frankach sytuacja jest bardziej skomplikowana.
Około milion osób w Polsce pracuje na umowach cywilnoprawnych, czyli tzw. śmieciówkach. Nie zawsze wynika to z tego, że pracodawca nie chce podpisać umowy o pracę. Dla przykładu z umów o dzieło chętnie korzystają np. architekci, muzycy, programiści czy dziennikarze. Jest to dla nich korzystne, bo dzięki 50% kosztom uzyskania przychodów płacą niższe podatki. Niestety ma to też pewne wady. Problemy mogą się pojawić, np. gdy taka osoba będzie chciała zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania.
Najnowsze dane Komisji Nadzoru Finansowego pokazują, że w ubiegłym roku na IKE i IKZE wpłaciliśmy 2,1 mld zł, a łącznie mamy tam już 11 mld zł. Co prawda liczba osób oszczędzających w ten sposób na emeryturę rośnie (o 10% rocznie), ale wciąż jest ich stosunkowo niewiele. Wpłat dokonało 565 tys. osób, podczas gdy tego typu kont emerytalnych mamy 1,7 mln, a pracujących Polaków jest aż 11,5 mln.
W styczniu 2018 roku nasze oszczędności w bankach rosły najwolniej od 14 lat. Ich roczny wzrost wyniósł niecałe 3%. Najnowsze dane NBP pokazują, że sytuacja uległa zdecydowanej zmianie. Na koniec stycznia Polacy mieli w bankach kwotę o prawie 11% wyższą niż przed rokiem. Planowane rozszerzenie programu Rodzina 500+ na pierwsze dziecko może sprawić, że te oszczędności będą rosły jeszcze szybciej. To niestety prawdopodobnie sprawi, że spadnie oprocentowanie lokat.
Planując zaciągniecie kredytu na budowę domu, musimy podjąć trzy ważne decyzje. Po pierwsze trzeba rozważyć czy zakup działki i budowę chcemy sfinansować jednym, czy dwoma osobnymi kredytami. Bardzo ważne jest też takie dobranie kwoty kredytu, aby nie zabrakło nam pieniędzy, jeśli wzrośnie cena materiałów lub robocizny. Ogromne znaczenie ma też to, w którym banku zaciągniemy kredyt.
Jaka powinna być wysokość emerytury? Najlepiej gdyby wynosiła tyle samo co nasze wynagrodzenie. Niestety Polacy, którzy obecnie są w wieku 20-tu, 30-tu czy 40-tu lat dostaną świadczenie wynoszące 30%-40% wynagrodzenia. Ten problem ma złagodzić dodatkowe oszczędzanie w ramach PPK, które wystartuje w lipcu. Z wyliczeń Expandera wynika jednak, że kobieta, która zacznie oszczędzać w PPK w wieku 30 lat, zgromadzi tam jedynie 14% oszczędności potrzebnych do tego, aby mieć emeryturę taką jak pensję.