Amerykanie wymusili likwidację banku ABLV na Łotwie

Władze banku uważają, że spełniły wszystkie wymagania nadzoru dotyczące płynności, a finansowa kondycja banku jest dobra. Bank zgromadził ponad 1,36 mld euro w celu zwiększenia płynności. Suma ta stanowi 86% wszystkich depozytów na żądanie, co było zupełnie wystarczające dla bezpiecznego funkcjonowania. Bank miał też odpowiednio wysokie kapitały własne. Depozyty klientów, także te gwarantowane ustawą o gwarancji depozytów, zostaną wypłacone ze środków ABLV Banku.

Likwidacja banku będzie miała znaczący wpływ na gospodarkę Łotwy

W Grupie ABLV pracuje 971 pracowników. W ciągu dziesięciu lat bank zapłacił ponad 145 milionów euro podatku. W ostatnich latach koncentrował się na rynku lokalnym, w tym inwestycjach, zarządzaniu kapitałami emerytalnymi i na kredytach hipotecznych. Rozwijał projekty dotyczące nieruchomości, np. budował nową dzielnicę biznesową New Hanza, do której zamierzał przyciągnąć inwestycje ok. 1 mld euro w ciągu 15 lat. Zależne od banku spółki świadczyły usługi brokerskie i zarządzały funduszami inwestycyjnymi. Likwidacja banku będzie miała znaczący wpływ na gospodarkę Łotwy.

Polityczne podłoże decyzji

Nie miała ona podłoża finansowego, lecz polityczne. 13 lutego Departament Skarbu USA, powołując się na artykuł 311 amerykańskiej ustawy Patriot Act, stwierdził, że w ABLV występuje „zinstytucjonalizowany problem prania pieniędzy”, w tym transakcje polegające omijaniu sankcji w handlu z Koreą Północną. To oznaczało wyrok na ABLV. Organ Departamentu Stanu USA – Biuro Kontroli Zagranicznych Aktywów Zasobów (OFAC), które jest odpowiedzialne za program sankcji, ma możliwość wyłapywania i karania osób (zamrażania ich aktywów, nakładania grzywny), które zdaniem Amerykanów naruszają przepisy o praniu pieniędzy.

W latach 2008-2015 ujawniono cztery znaczne przypadki prania pieniędzy, w które zaangażowane były niektóre łotewskie banki. Sprawy zostały dokładnie zbadane i nałożono surowe kary, w tym cofnięto dwie licencje bankowe. Odpowiedzialni zostali też zmuszeni do zapłacenia wysokich grzywien.

Przypadek ABLV budzi kontrowersje w świecie finansów

Łotwa przyjęła międzynarodowe przepisy przeciwko praniu pieniędzy, które zostały wdrożone i stosowane od 2015 roku. Nawiązała też współpracę z amerykańskimi instytucjami zajmującymi się ściganiem przestępstw finansowych oraz z Departamentem Skarbu USA. W styczniu 2014 r. Łotwa przyjęła euro i stała się członkiem strefy euro oraz unii bankowej, a jej banki podlegają Mechanizmowi Jednolitego Nadzoru (SSM) Europejskiego Banku Centralnego. EBC sprawuje kontrolę nad trzema największymi łotewskimi bankami, podczas gdy pozostałe są nadzorowane przez łotewską komisję we współpracy z EBC.

Przypadek ABLV budzi kontrowersje w świecie międzynarodowych finansów. Okazało się, że urzędnicy z Departamentu Skarbu USA mogą spowodować likwidację banku w zaprzyjaźnionym kraju, poprzez samą informację o prawdziwych lub rzekomych nieprawidłowościach, a bank nie ma możliwości odwołania się od tego do niezawisłego sądu.