Bank i Klient: Bankowy areopag

Stanisław Brzeg-Wieluński

W dorocznym forum organizowanym już po raz siedemnasty przez ZBP uczestniczyło około 150 osób reprezentujących banki, międzybankowe firmy infrastrukturalne, świat nauki, polityki, władze regulacyjne i nadzorcze oraz monetarne. Wśród wielu znakomitych gości znaleźli się m.in.: minister finansów prof. Jacek Rostowski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego dr Stanisław Kluza, wiceprezes Narodowego Banku Polskiego prof. dr hab. Witold Koziński oraz Jan Krzysztof Bielecki przewodniczący Rady Gospodarczej Prezesa Rady Ministrów. Niestety, z uwagi na szczupłość naszych łamów, jesteśmy zmuszeni do mocno subiektywnego podsumowania tego wyjątkowego spotkania

Otwierając „Forum Bankowe 2011” prezes ZBP Krzysztof Pietraszkiewicz wyraził satysfakcję z dobrego stanu i wymiernych zysków całego sektora bankowego. Nie krył jednak swoich obaw o rozwój banków w najbliższych latach. Do pojawiających się przeszkód zaliczył: planowane wprowadzenie podatku bankowego, zbyt mały poziom ubankowienia i oszczędności Polaków zgromadzonych w bankach.

Szef bankowego samorządu dostrzegał także: stały wzrost obciążeń fiskalnych instytucji finansowych związanych z nadzorem, objawy nieufności na rynku wewnątrzbankowym, rosnącą liczbę osób wykluczonych z obiegu gospodarczego z powodu zadłużenia z obrotu gospodarczego, brak skutecznych pomysłów na upadłość konsumencką oraz osłabienie systemu poręczeniowokredytowego. W opinii prezesa ZBP bez powiększania aktywów banków trudno będzie sfinansować wiele nieuchronnych i niezbędnych inwestycji w infrastrukturę, np. w elektrownie i drogi.

Mała łódź czy liniowiec?

Gość honorowy forum – minister finansów Jacek Rostowski, w kurtuazyjny sposób podziękował przedstawicielom banków i uczelni ekonomicznych za możliwość wystąpienia na forum. – Cztery lata temu zaprosiliście mnie tu po raz pierwszy (…) to było dla mnie bardzo ważne przeżycie. Przedstawiłem wtedy wizję tego, do czego wówczas zmierzał rząd w sferze gospodarki – powiedział. – To doświadczenie, które z perspektywy czasu wymusza sporą dawkę skromności… Zwłaszcza w kontekście mówienia o szybkim przystąpieniu Polski do strefy euro. Podczas kryzysu dowiedzieliśmy się, że gospodarka polska jest silniejsza, niż myśleliśmy. Wcześniej nie wiedzieliśmy, że strefa euro popełniła tyle błędów, iż wymaga gruntownej naprawy. Szef resortu finansów postawił dość kontrowersyjną tezę, że: „nasza gospodarka okazała się bardziej od innych odporna na globalny kryzys właśnie dzięki niskiemu poziomowi ubankowienia”. – Gdy zastanawiamy się nad przyszłością polskiej gospodarki, zadajemy sobie pytanie, jak zapewnić maksymalny dostęp do usług bankowych przy obecnym, niskim poziomie depozytów. Przed europejskim systemem bankowym otwierają się nowe dobre perspektywy. Ale ten kryzys nauczył nas, że mała solidna łódź jest lepsza niż duży okręt – stwierdził. – (…) Wprowadzimy podatek bankowy, ale jego formuła będzie sensowna. Pieniądze z niego będą przeznaczane na odrębne konto w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym na wzmocnienie systemu bezpieczeństwa banków na wypadek kryzysów w przyszłości. I wbrew temu, co mówiono, nie będą trafiały do budżetu państwa. Formułę, którą wybierzemy przy podatku bankowym przedstawimy do szerokiej konsultacji społecznej i środowiskowej – dodał. Prezes ZBP Krzysztof Pietraszkiewicz, odnosząc się do wypowiedzi gościa o małym, ale sprawnym systemie bankowym, zwrócił uwagę na słabą relację aktywów polskich banków do poziomu PKB. I w tej właśnie dziedzinie Polska bardzo odstaje od średniej unijnej, zajmując przedostatnie miejsce w UE. Dlatego jego zdaniem takie rozwiązania, jak podatek bankowy są nikomu niepotrzebnym obciążeniem – przecież polskie banki nie korzystały w czasie kryzysu z pomocy publicznej. Na te zarzuty gospodarza imprezy odpowiedział minister Jacek Rostowski. – Nie chcemy, aby zawsze był zachowany obecny poziom aktywów polskich banków do PKB. Ale trudno powiedzieć, czy poziom idealny to 60, 70, 80, czy 150 proc. w relacji do PKB. ...