Zarządzanie ryzykiem finansowym: Teraz obligacje

Jan Mazurek

Obligacja jest dłużnym papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem wobec właściciela obligacji (obligatariusz) i zobowiązuje się do spełnienia świadczenia określonego w warunkach emisji. Do podmiotów uprawnionych do emisji obligacji należą m.in. prowadzące działalność gospodarczą spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowo- -akcyjne. Emitowane przez nie dłużne papiery wartościowe są określane mianem obligacji korporacyjnych. Niniejsze opracowanie nie uwzględnia obligacji banków.

Jak to jest w Polsce

Większość polskich przedsiębiorstw przeprowadzała emisje obligacji na stosunkowo krótkie terminy, zazwyczaj 2-3 lata. Jednak obecnie obserwujemy tendencję wydłużania terminów zapadalności. Powinno to mieć pozytywny wpływ na płynność rynku wtórnego, ponieważ inwestorzy lokujący kapitał krótkoterminowo będą bardziej skłonni sprzedawać posiadane papiery o dłuższych terminach zapadalności. Cechą, która odróżnia polski rynek obligacji od rynków rozwiniętych jest przewaga obligacji o zmiennym oprocentowaniu. Takie papiery trudno jest jednak wycenić.

Wartość obligacji korporacyjnych kształtuje się w Polsce na poziomie 62 mld zł, co stanowi 3% PKB. Dowodzi to, że polscy przedsiębiorcy nie doceniają tego źródła finansowania i chętniej wybierają kredyt bankowy. Dla dobra rynku finansowego i przedsiębiorstw ta sytuacja powinna się zmienić. Jaka więc przyszłość czeka polski rynek obligacji? Z tym pytaniem zwróciłem się do Mirosława Dudzińskiego, dyrektora regionalnego Fitch Ratings, odpowiedzialnego za przedsiębiorstwa i projekty infrastrukturalne w krajach Europy Środkowej i Wschodniej.

– Polski rynek obligacji nieskarbowych będzie się nadal dynamicznie zwiększał. Jego rozwojowi będzie sprzyjać kilka czynników, główne z nich to wzrost wymogów kapitałowych dla banków, wyższa składka do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego i podatek bankowy. Możliwości udzielania kredytów przez sektor bankowy się zmniejszą, kredyty będą droższe, zatem przedsiębiorstwa częściej będą sięgać po finansowanie obligacyjne. Największych emisji oczekiwałbym głównie ze strony sektora energetycznego, który posiada duże potrzeby inwestycyjne. Bank ING ogłosił niedawno, że nie będzie na całym świecie finansować elektrowni opartych na węglu i niewykluczone, że w jego ślady pójdą kolejne banki. Sektor będzie więc musiał szukać innych źródeł kapitału dłużnego. Rozwojowi finansowania przez obligacje będzie również sprzyjać wysokie tempo wzrostu gospodarczego Polski -twierdzi dyrektor Dudziński. – Z drugiej strony, z powodu coraz niższego oprocentowania lokat bankowych będzie wzrastać popyt inwestycyjny na obligacje. Osoby fizyczne będą więc coraz więcej oszczędności przenosić do funduszy obligacyjnych. Obligacje korporacyjne będą również kupować OFE, które poszukują innych instrumentów finansowych poza akcjami. 36% obligacji korporacyjnych kupują inne przedsiębiorstwa, posiadające nadpłynność. W ramach optymalizacji podatkowej obligacje zastępują pożyczki międzygrupowe – dodaje.

Jest, ale jakby go nie było

Wtórny obrót obligacjami na rynku niepublicznym ...