Stanowisko ZPP ws. propozycji wykluczenia systemów trójstronnych spod maksymalnych stawek opłaty interchange

W imieniu organizacji zrzeszających akceptantów płatności kartowych na rynku polskim, chcielibyśmy zwrócić uwagę, iż propozycja wykluczenia systemów trójstronnych spod maksymalnych stawek opłaty interchange jest rozwiązaniem niekonsultowanym z rynkiem, które umożliwiać będzie dwóm organizacjom kartowym działającym w Polsce w systemie quasi-trójstronnym stosowanie nieograniczonych stawek interchange dla płatności kartowych z użyciem instrumentów płatniczych z logo tychże organizacji.

Niniejszym apelem wnosimy o rozważenie argumentacji przemawiającej za niewyłączaniem systemów trójstronnych spod maksymalnych stawek  opłat interchange.

Brak potrzeby wprowadzania wyłączenia dla systemów trójstronnych ze względu na pozytywny efekt w zakresie rozwoju obrotu bezgotówkowego:

• – 4% wzrost ilości kart płatniczych (porównanie grudzień 2014 r. do grudnia 2013 r.);

• – 25% wzrostu liczby transakcji bezgotówkowych w 2014 r.;
• 
- 17% wzrost liczby akceptantów w 2014 r.;
• 
- 22% wzrost liczby terminali POS (porównanie grudzień 2014 r. do grudnia 2013 r.).

Wyłączenie systemów trójstronnych spod regulacji ustawowej może odnieść odwrotny skutek, umożliwiając wzrost udziału w rynku kart o najwyższych kosztach oraz powrót (w niektórych segmentach rynku oraz bankach) do polityki budowania portfela kart opartych na instrumentach płatniczych o wysokich marżach (najbardziej korzystnych dla banków).

Pragniemy zwrócić uwagę, iż stworzona Rozporządzeniem unijnym możliwość wyłączenia systemów trójstronnych spod określonego w Rozporządzeniu reżimu dot. opłat interchange, sprowadza się w praktyce polskiej do wyłączenia dwóch organizacji kartowych – Diners Club i American Express. Wyłączenia tego próbuje się dokonać bez przeprowadzenia pełnej analizy wpływu omawianego wyłączenia na wszystkie branże, w których wykorzystywane są karty tych organizacji. W konsekwencji skutkować to może negatywnym wpływem tego rozwiązania na niektóre branże, w postaci istotnego wzrostu opłat z tytułu akceptacji tych kart w tych branżach.

Zwracamy uwagę, iż karty systemów trójstronnych są wykorzystywane w szczególności w branżach turystycznej, gastronomicznej i hotelarskiej. Na przykładzie danych jednej ze spółek branży hotelarskiej zrzeszonej w Izbie Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego można wskazać, że wartość przychodów zrealizowanych za pomocą kart Diners Club i American Express stanowiła 11,8% całkowitej wartości przychodów zrealizowanych za pomocą wszystkich kart. Tak wysoki udział w transakcjach opłacanych kartami Diners Club i American Express znacznie przekracza przyjęty w projekcie ustawy próg 3% udziału w przychodach, warunkujący czasowe wyłączenie systemów trójstronnych spod reżimu dot. wysokości opłat interchange. Ponadto, ponoszone przez tę spółkę opłaty związane z korzystaniem przez gości z kart wskazanych wyżej dwóch organizacji w stosunku do adekwatnych opłat na rzecz organizacji Visa i Mastercard były około dziesięciokrotnie wyższe (Visa i Mastercard – ok. 0,3%; Diners Club i American Express – 3%).

Również w branży lotniczej udział systemów trójstronnych kształtuje się w granicach 10%. Przedsiębiorcy w branży lotniczej to nie tylko linie lotnicze, ale też szereg agencji pośredniczących w transakcjach zakupu biletów lotniczych.

Dane te w sposób jednoznacznych wskazują na nieadekwatność informacji przedstawionych w projekcie zmiany ustawy o usługach płatniczych w stosunku do przykładowo podanej wyżej, rzeczywistej sytuacji w reprezentowanych przez IGHP oraz BARIP branżach.

Warto też zauważyć, że akceptanci z sektora małych i średnich przedsiębiorców nie mają możliwości prowadzenia samodzielnych negocjacji z organizacjami kartowymi, szczególnie na rynku, na którym konkurencja powszechnie akceptuje płatności kartami trójstronnymi.

Na koniec należy podkreślić, że głównym celem działań europejskich organów ustawodawczych w zakresie kart płatniczych i kredytowychjest łagodzenie obciążeń rynku opłatami z tytułu korzystania z tanich kart. Natomiast proponowane zmiany ustawy o usługach płatniczych zmierzają w odwrotnym kierunku, uprzywilejowując dodatkowo niektórych uczestników rynku, pod hasłem niewłaściwie pojętego rozwoju konkurencji.

Stoimy na stanowisku, że jeżeli ustawodawca, zarówno polski, jak i europejski, zdecydował się na regulowanie rynku poprzez ustanawianie maksymalnego pułapu opłat intercharge, to wszyscy gracze na tym rynku powinni działać na tych samych zasadach i warunkach.

Rozwiązania zaproponowane w projekcie poselskim pozwalają również sądzić, że w Polsce promuje się rozwiązania mające na celu ułatwienie prowadzenia działalności biznesowej tylko dwóm podmiotom wymienionym z nazwy w uzasadnieniu do projektu poselskiego, nie licząc się ze zdaniem pozostałych uczestników rynku obrotu bezgotówkowego, na których proponowane wyłączenie będzie miało najbardziej negatywny wpływ.

Mając również na uwadze publiczny apel Pani Premier o to, aby „nie robić prawa na kolanie”, wzywamy do konsekwentnej jego realizacji, poprzez niedopuszczanie do procedowania projektów aktów prawnych bez udziału adresatów podejmowanych inicjatyw legislacyjnych, jak również bez jakichkolwiek badań dotyczących możliwego wpływu proponowanych rozwiązań, zarówno na akceptantów płatności bezgotówkowych, konsumentów, jak też na sam rozwój lub potencjalne zahamowanie rozwoju obrotu bezgotówkowego w Polsce.

W związku z powyższym zwracamy się do Wysokiej Izby o niewyłączanie systemów trójstronnych spod maksymalnych stawek opłat interchange.

Joanna Samoraj
PR Manager
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców