Debata: Negocjacje UE – Ukraina. Trudna droga do sukcesu

Ministrowie zgodnie zadeklarowali wsparcie dla reform podejmowanych przez rząd w Kijowie, zaapelowali do państw unijnych o jak najszybszą ratyfikację Umowy Stowarzyszeniowej, a także o przedstawienie Ukrainie jasnej perspektywy członkostwa w UE. Ubiegłotygodniowe porozumienie w Mińsku, określili jako „kruche”, ale jednocześnie wyrazili nadzieję na jego przestrzeganie. George Ciamba, Sekretarz Stanu w rumuńskim Ministerstwie Spraw Zagranicznych, ocenił, że najsłabszym punktem wynegocjowanego porozumienia jest monitorowanie granicy rosyjsko-ukraińskiej. Wiceminister Spraw Zagranicznych Rafał Trzaskowski zauważył, że Unia Europejska  powinna mieć przygotowany „Plan B” na wypadek nierespektowania zawieszenia broni. István Mikola  Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Handlu Węgier, pozytywnie natomiast ocenił wynik negocjacji.

Zdaniem Andriusa Krivasa Wiceministra Spraw Zagranicznych Litwy,  nie można rozpatrywać negocjacji z UE-Ukraina w oderwaniu od konfliktu w Donbasie. – Tam toczy się wojna, która może skutecznie zahamować zbliżenie Ukrainy do Europy Zachodniej – powiedział dyplomata. Krivas jednoznacznie opowiedział się za militarnym  wsparciem Ukrainy, czyli dostarczeniem Kijowowi broni defensywnej. – Nie możemy chować się za frazesami, że nie ma rozwiązania konfliktu drogą  militarną. Tak naprawdę nie dostarczając broni Ukrainie doprowadzamy do eskalacji konfliktu, wzmacniając jej przeciwnika – litewski polityk. Innego zdania był przedstawiciel węgierskiego MSZ, który uważa, że tylko proces polityczny może doprowadzić do rozwiązania konfliktu, czego najlepszym dowodem jest zawieszenie broni osiągnięte na szczycie w Mińsku. – Węgry popierają strategię wybraną przez Kanclerz Angelę Merkel – zadeklarował Mikola.

Zdaniem George Ciamba stawką w grze w negocjacjach UE-Ukraina jest wiarygodność UE na arenie światowej. Relacje z Ukrainą, rumuński polityk określił jako złożone. – Kijów musi efektywnie przeprowadzić bardzo trudne i niepopularne społecznie reformy, szczególnie w energetyce, administracji i sądownictwie. Jeżeli jednak zmiany, związane z implementacją Umowy  Stowarzyszeniowej i Umowy o Pogłębionej  Strefie Wolnego Handlu zostaną przeprowadzone, to Ukraina powinna otrzymać perspektywę członkostwa. Minister Krivas do najpilniejszych wyzwań stojących przed ukraińskimi władzami zaliczył efektywną walkę z korupcją, reformę sektora energetyki, poprawę otoczenia biznesowego i warunków do inwestycji bezpośrednich. – Ukraina jest w stanie przebudować swoją administrację, ale najtrudniejszym elementem będzie  wprowadzanie w życie i przestrzeganie prawa –  mówił z kolei Mart Laanemäe, Podsekretarz ds. Europejskich i Transatlantyckich.

Sceptycznie natomiast o możliwości implementacji Umowy o Pogłębionej Strefie Wolnego Handlu wypowiadał się Jaroslava Ludvy, Wiceminister Spraw Zagranicznych Czech. – Nie jesteśmy przekonani, że Ukraina będzie w obecnej sytuacji wdrożyć zapisy DCFTA i US, ale uważamy, że samo podpisanie porozumień stanowi ważny punkt odniesienia dla reform przeprowadzanych w Kijowie.

Nawiązując się do polityki unijnej wobec Ukrainy wiceminister Trzaskowski ocenił, że Wspólnota rozporządza poważnymi środkami, by wspomóc proces reform. Zdajemy sobie sprawę, że bez pomocy makroekonomicznej Ukraina nie będzie w stanie przeprowadzić reform. – Mamy pewność, że rząd w Kijowie jest zmotywowany do podjęcia bardzo głębokich i „diabelsko” trudnych reform  – powiedział przedstawiciel polskiego MSZ.

Odnosząc się do polityki rosyjskiej Krivas zadeklarował stanowczo: Uważamy, że Ukraina ma prawo do samodzielnych wyborów strategicznych i pełnej swobody zawierania sojuszy. Wdrożenie Umowy Stowarzyszeniowej i DCFTA nie może być ostatnim punktem na drodze Ukrainy do UE.  Minister Trzaskowski ocenił zaś, że szczyt ubiegłotygodniowy szczyt w Brukseli pokazał, że UE jest zjednoczona w sprawie Ukrainy i działa według zasad i pryncypiów. – Rosja jest zaskoczona, tempem podejmowanych w UE decyzji  oraz tym  że nie powiodły się próby złamania europejskiej solidarności – mówił Trzaskowski.

Wszyscy goście debaty podkreślali znaczenie liberalizacji reżimu wizowego, reformy samorządowej i wolnych mediów, bez których nie można skutecznie walczyć z korupcją.

Źródło: VIII Forum Europa Ukraina