Rynek finansowy: Loża komentatorów – wrzesień 2013

Dariusz Winek
główny ekonomista Banku BGŻ S.A.

Ocena KNF może być jedynie pozytywna. Nie stwarza to przesłanek do istotnych zmian w systemie organizacji nadzoru w Polsce, co nie przekreśla pomysłu powołania Rady ds. Ryzyka Systemowego. Międzynarodowe doświadczenia ostatnich lat wskazują przy tym na kluczową rolę banku centralnego w okresie zarządzania kryzysowego. Dlatego można zrozumieć chęć NBP silniejszego odziaływania na politykę makroostrożnościową (objęcie dwu stanowisk w powoływanej radzie, w tym jej przewodniczącego). Również planowana wiodąca rola BFG w tzw. procesie resolution uzasadnia większy wpływ tej instytucji na podejmowane przez radę decyzje. Jednak proponowana trzyosobowa reprezentacja rządu (minister finansów, jego przedstawiciel i przedstawiciel premiera), czyli 3 głosy z 7, wydaje się wyraźną nadreprezentacją. Może to odbić się negatywnie na bezpieczeństwie systemowym. Rząd bowiem z założenia jest skupiony na wspieraniu wzrostu gospodarczego, niestety przede wszystkim w krótkim okresie. Co więcej, doświadczenia głosowań KNF w ostatnich latach potwierdzają tezę, że przedstawiciele rządu wspierali łagodniejsze warianty rekomendacji.

Oczywiście stanowi to pewne zabezpieczenie przed przeregulowaniem rynku, ale można mieć obiekcje, czy aby na pewno sprawy ograniczenia ryzyka systemowego gwarantujące stabilność w dłuższym okresie znajdą należne zrozumienie u przedstawicieli rządu. Wątpliwości może budzić też fakt, że zgodnie z rządowym projektem KNF straciłaby upoważnienie do wydawania rekomendacji, które miałyby zostać zastąpione zaleceniami rady. Wydaje się, że grozi to wprowadzeniem chaosu i niejasności co do zasad konstytuujących funkcjonowanie sektora finansowego.

Krzysztof Kluza
Szkoła Główna Handlowa oraz Getin Noble Bank S.A.

Od momentu utworzenia zintegrowanego nadzoru nad sektorem finansowym systematycznie pojawiały się większe lub mniejsze próby ograniczenia kompetencji Komisji Nadzoru Finansowego. Najczęściej związane były z wydzieleniem nadzoru bankowego z powrotem do Narodowego Banku Polskiego. Obecny pomysł wydzielenia nadzoru makroostrożnościowego do nowej Rady ds. Ryzyka Systemowego jest kontynuacją tych tendencji, choć bezpośrednio wynika z chęci dostosowania polskiego systemu nadzorczego do europejskich struktur nadzorczych. W praktyce oznacza on bowiem pozbawienie możliwości wpływania przez KNF na banki poprzez wydawanie rekomendacji nadzorczych. Pojawienie się tej koncepcji obecnie jest o tyle zaskakujące, iż polski nadzór dobrze sobie poradził w okresie światowego kryzysu finansowego. Natomiast dodatkowe ciała, takie jak Komitet Stabilności Finansowej, okazały się mocno fasadowe.

Biorąc pod uwagę, że dotychczas rekomendacje nadzoru były skutecznym instrumentem polityki stabilnościowej, zmiana reguł w tym obszarze wiąże się z dodatkowymi ryzkami w prowadzeniu skutecznego nadzoru nad rynkiem finansowym. Właściwe rekomendacje nadzoru to w dużej mierze efekt kompetencji w sferze kontrolnej i kontaktów ...