Bank i Klient: Majstrowanie przy odsetkach

Jacek Uryniuk

Prawo i Sprawiedliwość to kolejne po Polskim Stronnictwie Ludowym ugrupowanie polityczne, które ma własny pomysł na to, jak uregulować rynek pożyczek krótkoterminowych. Z zaprezentowanego kilka tygodni temu projektu ustawy na ten temat wynika, że oprócz obowiązującego obecnie maksymalnego limitu oprocentowania nominalnego (wynosi ono czterokrotność stopy lombardowej NBP – teraz to 16 proc. w skali roku), na wszelkie pożyczki i kredyty nałożony ma zostać jeszcze jeden kaganiec, w postaci limitu kosztów poza odsetkowych. Wedle projektu koszty te nie mogą wynieść więcej niż 44 proc. w skali roku. W sumie więc podmioty udzielające pożyczek nie mogłyby pobierać od klientów w postaci odsetek, prowizji, dodatkowych opłat itd. więcej niż 60 proc. kwoty kredytu w skali roku. Propozycja PiS zakłada, że koszty stałe pożyczki, niezależne od okresu kredytowania, będą mogły wynosić 5 proc. Po doliczeniu proponowanych stawek za każdy dzień kredytowania okazuje się, że koszt chwilówki zaciąganej na miesiąc nie będzie mógł wynosić więcej niż 10 proc. liczonych od pożyczonej kwoty

Zanim napiszemy, co wejście w życie pomysłów PIS-u oznaczałoby dla pozabankowych firm pożyczkowych oraz ich klientów, warto przypomnieć pomysły na uregulowanie tej branży zaproponowane już w ubiegłym roku przez PSL. Projekt ustawy przygotowany przez posłów tego ugrupowania zakłada m.in. poddanie firm pożyczkowych kontroli Komisji Nadzoru Finansowego oraz nałożenie na niebankowe instytucje obowiązku badania zdolności kredytowej klientów ubiegających się o pożyczki. Dziś muszą to robić tylko banki, a firmy pożyczkowe są zobowiązane jedynie do oceny ryzyka kredytowego dla całego portfela kredytowego.

Limity RRSO

Tymczasem temat firm pożyczkowych stał się na tyle nośny medialnie, że jego uregulowaniem zajęło się również Ministerstwo Finansów. Według założeń do projektu ustawy autorstwa resortu finansów, określona ma zostać maksymalna, dopuszczalna wysokość rocznej rzeczywistej stopy oprocentowania (RRSO) dla udzielanych pożyczek. Ma on zastąpić obowiązujący obecnie maksymalny limit oprocentowania nominalnego, wprowadzony przez tzw. ustawę antylichwiarską, który jest masowo omijany przez pożyczkodawców, na przykład poprzez pobieranie dodatkowych prowizji, niemających wpływu na oprocentowanie nominalne. Takie działanie nie będzie jednak możliwe, jeżeli pojawi ...