Bank i Klient: Kosztowna gotówka

Bohdan Szafrański

W grudniu 2012 r. ukazał się raport badawczy opracowany przez dr. Jakuba Górkę z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Badanie akceptacji gotówki i kart płatniczych zostało przeprowadzone na zlecenie Fundacji Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego. W projekcie brały udział Narodowy Bank Polski, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego oraz instytut badawczy Millward Brown SMG KRC. Zgodnie z opublikowanymi wynikami, obecnie 87 proc. transakcji w polskich firmach to płatności gotówką, 4 proc. kartą, 1 proc. kartą na odległość (np. przez internet). W pozostałych 8 proc. były to płatności wykonane przelewem internetowym, wpłatę na poczcie lub inne.

Jak widać, przewaga gotówki jest znaczna. Na dodatek firmy nieakceptujące kart płatniczych nie są specjalnie zainteresowane rozpoczęciem akceptacji. Jako powód wskazywano w badaniu ankietowym: wysokie koszty akceptacji (52 proc.), brak korzyści dla firm (41 proc.) oraz brak zainteresowania ze strony klientów taką formą rozliczeń (co wskazywała mniej niż co trzecia firma). Prawie dwie trzecie badanych przedsiębiorców (63 proc. ogółu firm) twierdzi, że akceptacja kart płatniczych nie wpływa na wielkość sprzedaży. Również 87 proc. akceptantów kart płatniczych, wskazuje gotówkę jako preferowaną formę rozliczeń z klientami i uzasadnia jej wybór mniejszymi kosztami rozliczeń gotówkowych.

Nie jest tanio

We wspomnianym opracowaniu wyliczono, że koszt jednej płatności gotówką wynosi przeciętnie ok. 3 grosze. W małych firmach niecałe 3 grosze, w średnich i dużych ok. 5 groszy. Na jeden złoty obrotu gotówką koszt płatności to 0,1 grosza. Dla przedsiębiorcy wiele elementów związanych z kosztem obsługi gotówki ma małe znaczenie lub jest rekompensowane zaletami tej formy płatności. W praktyce, jak się okazuje, przeciętny czas jednej transakcji przeprowadzonej gotówką wynosi ok. 0,5 minuty. Wykonany technologią zbliżeniową jest podobny, a zwykłą kartą płatniczą trwa prawie 15 sekund dłużej. Najwyższa pieniężna pozycja kosztowa w obsłudze gotówki to koszt wpłaty na rachunek bankowy, jednak są banki, w których firmy mogą wpłacać gotówkę w oddziale bez ponoszenia dodatkowych opłat.

Urzędy wciąż w tyle