Szansa dla samorządów – MAC przygotował założenia do ustawy

Większa samodzielność samorządów

Co najmniej 1 mld zł oszczędności rocznie mogą zyskać jednostki samorządu lokalnego dzięki dokumentom opracowanym przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji: Ocena działania samorządu lokalnego oraz Biała księga obszarów metropolitalnych. Jak mówił na konferencji prasowej minister Michał Boni, propozycje zmian to nowe podejście do relacji rząd – samorząd, które wpisane jest w koncepcję Państwa Optimum. Takie państwo jest bardziej dopasowane do potrzeb obywateli, a w tym wypadku do potrzeb samorządów.

– Zależy nam, aby zwiększyć samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w zakresie organizacyjnym. Obecnie mamy ok. 59 tys. jednostek organizacyjnych, których funkcjonowanie w dużej mierze jest zdeterminowane prawnie – powiedziała Magdalena Młochowska, podsekretarz stanu w MAC. Samodzielne funkcjonowanie instytucji kosztuje (obsługa, administracja, księgowość etc.). Korzystniejsze dla jakości wykonywanych zadań byłoby pozostawienie możliwości wyboru sposobu realizacji poszczególnych zadań władzom samorządowym, np. poprzez przekazanie jednej wyspecjalizowanej instytucji obsługi księgowej.

Zwiększenie zachęt finansowych

Drugi ważny obszar zaproponowanych zmian dotyczy doprecyzowania przepisów oraz zwiększenia zachęt finansowych w zakresie łączenia jednostek samorządu terytorialnego. W Polsce istnieje ponad 600 gmin, które mają poniżej 5 tys. mieszkańców, które nie posiadają dużych zasobów finansowych ani organizacyjnych, a także 158 tzw. gmin „obwarzankowych”. – W związku z tym będziemy zachęcali je do dobrowolnego połączenia zwiększając zachęty finansowe i doprecyzowując przepisy prawne związane z połączeniem (np. następstwa prawnego, obowiązywania planów zagospodarowania przestrzennego, czy prawa miejscowego). Nie chcemy dokonywać tego „odgórnie”. Chcemy, aby społeczności lokalne same rozważały taką możliwość – dodaje wiceminister Magdalena Młochowska. Przygotowywane zmiany to tylko propozycje, opcje do wyboru, nie ma przymusu by się do nich stosować. Ale jeśli samorządowcy zdecydują się z nich skorzystać, może to przynieść bardzo duże oszczędności. Co ważne, zaoszczędzone pieniądze pozostaną w budżetach lokalnych.

Nowe przepisy o współpracy

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zaproponowało także nowe przepisy dotyczące współpracy jednostek samorządu terytorialnego. Ma to szczególne znaczenie w obszarach metropolitalnych, gdzie na jednym terenie realizuje swoje zadania wiele instytucji. W Białej księdze obszarów metropolitalnych przygotowane zostały rozwiązania, które umożliwią:

• tworzenie związków gminno-powiatowych;
• usprawnienie procesu podejmowania decyzji;
• usprawnienie zakładania oraz dokonywania zmian w statusie związków komunalnych.

W najbliższej przyszłości wprowadzone zostaną także zmiany prawne zgłoszone przez samorządowców w ramach projektu „Sprawne państwo – sprawny samorząd terytorialny”. Propozycje zmian dotyczą m.in. ochrony środowiska czy ustawy o drogach publicznych. W szczególności zależy nam na tych, które regulują: opłaty i podatki lokalne, podatek rolny, leśny, od spadków i darowizn, bowiem pozwolą one na uzyskanie oszczędności administracyjnych w zarządzaniu tymi podatkami nie zwiększając obciążenia na obywatelach. – podsumowuje wiceminister Magdalena Młochowska.

Konsultacje założeń w przyszłym tygodniu

Minister Michał Boni zapowiedział, że konsultacje założeń do projektu nowej ustawy rozpoczną się w przyszłym tygodniu. Projekt powinien w pierwszej połowie tego roku trafić pod obrady Rady Ministrów, a najpóźniej w lipcu do parlamentu. Ustawa powinna zacząć obowiązywać od początku 2014 roku.

Dyskutowane dziś dokumenty są dostępne na stronie internetowej MAC, w zakładce „Raporty i dane”.

źródło: www.mac.gov.pl