Co warto wiedzieć o nowych dowodach osobistych z czipem?
E-dowód na pierwszy rzut oka nie różni się od wydawanych obecnie – w formie podobnych do kart bankowych kartoników ze zdjęciem. Co do wyglądu prawdziwą rewolucję dowody osobiste przeszły prawie 12 lat temu, kiedy to obowiązujące przez wiele lat dokumenty w formie książeczki zastąpiły właśnie plastikowe kartoniki.
Wtedy zarządzono wymianę wszystkich dokumentów w krótkim czasie; książeczkowe dowody osobiste co do zasady ważne były bowiem bezterminowo. Dowody kartonikowe – zaraz po wymienia – i teraz obecnie ważne są (z wyjątkami dotyczącymi np. seniorów) dziesięć lat.
Wymiana: obowiązkowa czy z upływem ważności starego dowodu?
I właśnie przez dziesięć najbliższych lat będzie następowała wymiana dowodów osobistych w formie standardowych kartoników na te z warstwą elektroniczną. Co ważne, jeśli jednak ktoś już teraz zechce wymienić dowód osobisty w obecnym kształcie na e-dowód, może to uczynić już teraz, nie czekając na to, aż upłynie termin jego ważności. Taka wymiana, także przed terminem, nie wymaga żadnej opłaty.
Można nie korzystać z funkcji elektronicznych
Swoboda decydowania dotyczy zresztą także e-dowodów osobistych. Nadal są one podstawowym dla obywateli RP dokumentem służącym do potwierdzania tożsamości. Jeśli więc ktoś nie chce korzystać z dodatkowych funkcji jakie daje warstwa elektroniczna e-dowodów, nie musi.
Dodatkowe funkcje: podpisywanie dokumentów elektronicznych, potwierdzanie wizyt w placówkach medycznych czy korzystanie z elektronicznych bramek na lotniskach w Unii Europejskiej zgodnie z wolą wnioskodawcy nie zostaną uaktywnione w chwili wydawania nowego dokumentu. Jednak w dowolnej chwili można będzie je uaktywnić, także bez ponoszenia dodatkowych opłat.
Wnioski o e-dowody
Podobnie jak wcześniej, wniosek o wydanie e-dowodu osobistego można składać w gminie albo drogą elektroniczną. Można też wskazać dowolnie wybrany punkt w gminie, w którym czekał będzie dokument do odbioru.
By złożyć wniosek drogą elektroniczną trzeba jednak posiadać tzw. profil zaufany. Można go założyć przez Internet, bez konieczności potwierdzania tożsamości w wybranym punkcie, jeśli wniosek o uruchomienie profilu zaufanego złożymy korzystając z bankowości elektronicznej. Możliwość założenie profilu zaufanego stwarzają swoim klientom praktycznie wszystkie większe banki działające w Polsce.
Pamiętaj o właściwym zdjęciu
Składając wniosek drogą elektroniczną musimy pamiętać o właściwym standardzie zdjęcia do dowodu osobistego. To jest najczęściej popełniany błąd od czasu gdy można wnioski składać drogą elektroniczną. Dokładne parametry jakie powinien spełniać plik z foto wnioskodawcy są opisane na stronie internetowej www,obywatel.gov.pl. Jeśli jednak zdjęcie jest niewłaściwe, zgodnie z prawem urząd wezwie do uzupełnienia wniosku; w przypadku wniosku złożonego elektronicznie odpowiedni komunikat trafi na profil zaufany wnioskodawcy.
Czytaj także: Jak złożyć wniosek o wydanie e-dowodu? Wyjaśniamy krok po kroku
Jak działa e-dowód osobisty
Dowód osobisty z czipem, w którym zapisane zostaną w wersji cyfrowej dane o osobie nim się posługującej działa podobnie jak karta bankowa przy płatnościach zbliżeniowych, które ze względu na wartość transakcji trzeba dodatkowo autoryzować przez wstukanie PIN. Podczas załatwiania konkretnej sprawy jego posiadacz przyłoży e-dowód do specjalnego czytnika i wpisze znany tylko sobie PIN. I na tym koniec.
Oczywiście to, że dane posiadacza e-dowodu osobistego są zakodowane w czipie i aby z nich „skorzystać” trzeba wpisać PIN, nie powinno osłabiać czujności.
E-dowód osobisty trzeba chronić przed postronnymi osobami równie starannie jak dokument w wersji standardowej.