KNF: wzrost obciążeń i wymogów regulacyjnych wyzwaniem dla zyskowności banków

KNF wskazała, że w I kwartale br. sytuacja sektora bankowego pozostawała stabilna, czemu sprzyjało utrzymujące się wysokie tempo wzrostu gospodarki (według wstępnych szacunków GUS roczne tempo wzrostu PKB w I kwartale br. wyniosło 5,2%), dalsza poprawa sytuacji na rynku pracy (stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się do 6,6%, a BAEL do 4,2%; wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło nominalnie o 7,1% r/r, a realnie o 5,6%), jak też poprawa nastrojów przedsiębiorstw i konsumentów.

„Pomimo generalnie korzystnej sytuacji, obserwowany w ostatnich okresach spadek dochodów w niektórych obszarach, jak też wzrost obciążeń oraz wzrost wymagań regulacyjnych, stanowi istotne wyzwanie dla niektórych banków i wymaga podjęcia przez nie działań, które zapewnią im odpowiedni poziom zyskowności” – czytamy w raporcie.

Wzrost kosztów działania i amortyzacji

W I kwartale br. odnotowano wzrost kosztów działania i amortyzacji (o 503 mln zł; 5,4%), który wynikał głównie ze wzrostu kosztów pracowniczych (o 284 mln zł; 4,1%) oraz kosztów ogólnego zarządu (o 212 mln zł; 4,5%), podczas gdy koszty amortyzacji pozostały na poziomie zbliżonym do ub.r.

„Z punktu widzenia poszczególnych rodzajów kosztów, największy wpływ na wzrost kosztów miał wzrost kosztów wynagrodzeń i narzutów na wynagrodzenia (o 151 mln zł; 4,1%), a w mniejszym stopniu wzrost kosztów marketingu (o 63 mln zł; 31,5%), wydatków na informatykę (o 42 mln zł; 9,1%) oraz wpłat na rzecz BFG (o 41 mln zł, 3,4%)” – czytamy dalej.

Obniżenie ujemnego salda odpisów i rezerw

W I kw. br. odnotowano obniżenie ujemnego salda odpisów i rezerw (-128 mln zł; -6,6%), co wynikało ze zmniejszenia ujemnego salda odpisów z tytułu kredytów mieszkaniowych oraz ujemnego salda tworzonych rezerw.

„Obserwowane zmiany przełożyły się na nieznaczną poprawę głównych wskaźników efektywności działania. W szczególności odnotowano obniżenie wskaźnika kosztów (z 61,90 w I kwartale ub.r. do 61,42 w I kwartale br.), marginalny wzrost marży odsetkowej (z 2,59 do 2,63), ROA (z 0,64 do 0,76) oraz ROE (z 5,76 do 6,72). Należy jednak zaznaczyć, że pomiędzy bankami istniały istotne różnice w tym zakresie, a w przypadku banków spółdzielczych poza obniżeniem wskaźnika kosztów pozostałe miary uległy pogorszeniu” – głosi raport.

Banki kontynuowały działania zmierzające do wzrostu efektywności działania w drodze optymalizacji zatrudnienia i sieci sprzedaży. Proces ten był wzmocniony przez dokonane w minionych okresach przejęcia i fuzje oraz rozwój bankowości elektronicznej. Wprawdzie w I kwartale br. liczba zatrudnionych w sektorze bankowym uległa zwiększeniu (o 0,6 tys. osób), ale sieć sprzedaży uległa redukcji (o 92 placówki), podano także.

Wynik finansowy netto sektora bankowego wyniósł 3 392 mln zł w I kw. i był wyższy o 635 mln zł, tj. o 23% od osiągniętego rok wcześniej oraz od planowanego (na podstawie planów finansowych banków komercyjnych można było oczekiwać wzrostu wyników sektora o około 5%).

Poprawę wyników odnotowano w bankach komercyjnych

„Poprawę wyników odnotowano w bankach komercyjnych (o 29,8%, choć zrealizowany przez nie wynik finansowy netto był niższy niż w poprzednich trzech kwartałach), podczas gdy w bankach spółdzielczych uległy one obniżeniu (-14,4%), podobnie jak i w oddziałach instytucji kredytowych (-69,9%). W skali całego sektora poprawę wyników odnotowano w trzystu jeden podmiotach (skupiających 66% aktywów sektora), a w pozostałych ich pogorszenie. Jednocześnie cztery banki komercyjne, jeden bank spółdzielczy oraz jedenaście oddziałów instytucji kredytowych (skupiające łącznie 6,2% aktywów) wykazało stratę (w łącznej wysokości 156 mln zł)” – czytamy dalej.

Poprawa wyników nastąpiła głównie dzięki zwiększeniu wyniku odsetkowego, połączonego z umiarkowanym wzrostem kosztów działania. Wpływ pozostałych pozycji na zmiany wyniku finansowego był znacząco mniejszy, podano także.

Baza kapitałowa banków pozostawała stabilna

KNF wskazała, że w I kw. baza kapitałowa banków pozostawała stabilna. W I kwartale br. odnotowano wzrost funduszy własnych (z 197,8 mld zł na koniec ub.r. do 200,3 mld zł na koniec marca br., tj. o 1,3%), ale na skutek wyższego przyrostu łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko (o 1,7%), współczynniki kapitałowe uległy nieznacznemu obniżeniu (współczynnik kapitału Tier I z 17,2% do 17,0%, a łączny współczynnik kapitałowy z 19,0% do 18,9%).

Na koniec marca br. 2 banki spółdzielcze nie spełniały wymogów regulacyjnych w zakresie minimalnych poziomów współczynników kapitałowych, przy czym 1 z nich nie spełniał również wymagań w zakresie minimalnego poziomu kapitału założycielskiego. Ponadto, 23 banki, w tym 3 komercyjne, nie spełniały wymogu połączonego bufora, tj. ich wskaźniki kapitałowe były niższe niż suma wymogów regulacyjnych oraz wymogu połączonego bufora.

„Przyczyną tego zjawiska było podniesienie od stycznia 2018 r. bufora zabezpieczającego (do 1,875%) oraz nałożenie bufora ryzyka systemowego (w wysokości 3,0%) na ekspozycje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a banki te nie zdołały wcześniej zgromadzić odpowiedniego kapitału” – czytamy także.

Pomimo zadowalającej sytuacji bieżącej w skali całego sektora, KNF rekomenduje utrzymanie mocnej bazy kapitałowej, a w przypadku niektórych banków jej wzmocnienie.

Na koniec marca br. na warszawskiej giełdzie (GPW) było notowanych 12 banków, skupiających 67,4% aktywów sektora (w ujęciu jednostkowym). Słaba koniunktura panująca na GPW, przełożyła się na zmniejszenie ich łącznej wartości rynkowej (z 216,5 mld zł na koniec ub.r. do 200,1 mld zł na koniec marca br., tj. o -7,6%).

Źródło: ISBnews