Sektor BPO/SSC chce zatrudniać, zmaga się jednak z niedoborem talentów i rotacją

Przeprowadzone przez ManpowerGroup badanie „Trendy HR w sektorze BPO/SSC” to sondaż na temat zasobów personalnych branży centrów usług biznesowych w Polsce. Celem jego jest poznanie obecnej sytuacji oraz długoterminowych trendów tej prężnie rozwijającej się gałęzi rynku: największych wyzwań, kierunku rozwoju elastycznych form zatrudnienia, prognoz zatrudnienia w bliższej i dalszej perspektywie, a także kwestii niedoboru talentów. W przeprowadzonym w pierwszym półroczu br. badaniu wzięło udział 28 firm, które stanowią ponad 10% wszystkich przedsiębiorstw z sektora BPO/SSC działających w Polsce ¹. Odpowiadającymi były osoby odpowiedzialne za politykę personalną oraz osoby zarządzające firmami działającymi w branży BPO/SSC.

Jak pokazują wyniki badania „Trendy HR w sektorze BPO/SSC”, w momencie, w którym wiele branż zmaga się z niesprzyjająca sytuacją rynkową, prawie 2 na 3 przebadanych respondentów stwierdziło, że nie odczuwa spowolnienia gospodarczego (61%). Również w pytaniu otwartym dotyczącym obecnej sytuacji na rynku, zdecydowana większość ankietowanych oceniła ją jako korzystną lub też neutralną dla reprezentowanych przez nich firm.

Dobra sytuacja branży uwidacznia się w deklarowanym przez sektor BPO/SSC tworzeniu nowych etatów.

Ponad połowa przebadanych pracodawców z firm BPO/SSC zamierza zwiększyć zatrudnienie całkowite w poszczególnych kwartałach 2012 roku lub też w dalszej perspektywie (61%). Zmniejszenie liczby pracowników planuje jedynie jeden na piętnastu ankietowanych (7%). Jedna piąta respondentów nie potrafiła zadeklarować planów rekrutacyjnych na najbliższą przyszłość (21%), co może być jednak efektem oczekiwania na decyzje inwestycyjne klientów.

– Sektor usług dla biznesu jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się branż w Polsce. Optymistyczne plany rekrutacyjne przedstawicieli firm BPO/SSC należy jednak interpretować dwojako – komentuje wyniki badania Iwona Janas, Dyrektor Generalna ManpowerGroup w Polsce. – Z jednej strony deklarowany wzrost zatrudnienia wynika w dużej mierze z nowych inwestycji i ekspansji centrów outsourcingowych w kolejnych lokalizacjach, z drugiej jest to konieczność przeciwdziałania rotacji, z jaką zmaga się wielu pracodawców tej branży. Przyczynia się do niej charakter pracy w tym sektorze. Statystyczny pracownik centrów BPO/SSC to wykształcony trzydziestolatek, znający doskonale co najmniej jeden język obcy, często posiadający niezwykle cenne dla pracodawcy kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Tymczasem praca w tej branży, choć wymagająca, z perspektywy konkretnego stanowiska jest ściśle wytyczonym odcinkiem większej całości. Wielu pracowników po pewnym czasie wykonywania takich powtarzalnych zadań, popada w rutynę, a ucieczki od niej szuka u kolejnego pracodawcy. Wsparcia przy rekrutacjach przedsiębiorcy branży BPO/SSC poszukują zatem często we współpracy ze znającymi ten rynek agencjami zatrudnienia.

Rotacja jest odczuwalnym problemem dla ponad połowy pracodawców (57%). Jednocześnie aż 75% badanych ma problemy z pozyskaniem kandydatów na istotne dla działalności firmy stanowiska.

Dla większości firm branży BPO/SSC, które wzięły udział w badaniu, podstawową przyczynę odczuwanych problemów ze zdobyciem pracowników stanowi brak dostępnych kandydatów z odpowiednimi kwalifikacjami na rynku pracy oraz brak doświadczenia. Pojawiły się też deklaracje mówiące o wysokich wymaganiach finansowych aplikujących kandydatów, a także o niewystarczającej znajomości przez nich języków obcych. Pośród najtrudniejszych do obsadzenia, respondenci podawali stanowiska IT, inżynierskie, specjalistyczne i kierownicze. Największym problemem wydaje się pozyskanie pracowników ze znajomością kilku języków obcych i jednocześnie określonych kompetencjach specjalistycznych.

Prócz współpracy z agencjami doradztwa personalnego, rozwiązania problemów rotacji pracowników i niedoboru talentów pracodawcy poszukują również w migracji zawodowej pracowników. Zatrudnienie kandydatów z innych krajów do oddziałów w Polsce rozważa czterech na pięciu ankietowanych przedstawicieli sektora BPO/SSC (79%).

Ciągła rotacja, a także oparty na redukcji kosztów model biznesowy i wielozmianowa praca, wpływają na rodzaj form zatrudnienia, z których korzystają przedsiębiorstwa tego sektora. Zdecydowana większość (79%) ankietowanych przedstawicieli centrów BPO/SSC korzysta z elastycznych form zatrudnienia. Najczęściej stosowaną formą jest praca tymczasowa (68% badanych centrów). Kolejne to zatrudnienie zewnętrzne (50%), umowy cywilnoprawne (41%) oraz umowy kontraktowe (blisko 14%). Biorący udział w badaniu wysoko ocenili również skuteczność stosowanych elastycznych form zatrudnienia oraz ich przełożenie na biznes (53%).

Jedynie co trzecia ankietowana firma (36%) rozwiązanie to ocenia za średnio skuteczne.

Respondentów poproszono również o wskazanie stojących przed nimi trudności. Głównymi wyzwaniami związanymi ze współczesnym rynkiem pracy, z którymi obecnie zmagają się przedstawiciele branży BPO/SSC okazały się być przede wszystkim rosnące oczekiwania kandydatów (aż 75% wskazań respondentów), a następnie rosnące oczekiwania klientów (43%). Ważną kwestią dla badanych przedsiębiorstw jest również wizerunek – employer branding jest wyzwaniem dla prawie co trzeciej ankietowanej firmy (29%).

Na dalszych pozycjach znalazły się zmiany demograficzne (18%).

Z kolei odpowiadając na pytanie o stojące przed badanymi firmami wyzwania wewnętrzne, respondenci najczęściej wskazywali nacisk kładziony na zwiększenie efektywności (61%) oraz poszukiwanie oszczędności kosztowych (57%). Zdradza to chęć osiągania wysokich wyników i stanu dobrej prosperity przy jednoczesnym zachowaniu po-recesyjnej ostrożności do inwestowania środków finansowych. Na dalszych miejscach uplasowały się kwalifikacje pracowników (46%) i ograniczenia dotyczące stałego zatrudnienia (25%).

Jak wynika z badania, biorące w nim udział firmy często wprowadzają podwyżki wynagrodzeń. Prawie 8 na 10 respondentów (79%) stwierdziło, że w ubiegłym roku w reprezentowanej przez nich firmie nastąpił wzrost pensji pracowników (Rys. 8). Ponad połowa badanych przedsiębiorstw planuje też dalszy wzrost płac (64%). Wynagrodzenia pozapłacowe oferują prawie wszystkie badane firmy (96%). Większość stosuje kilka rodzajów dodatkowych benefitów. Najpopularniejszym są szkolenia, które wykorzystuje je 82% przebadanych firm.

Dalej uplasowały się programy motywacyjne (63%). Prawie 67% ankietowanych stosuje również inne benefity dla pracowników.

1. Źródło: Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce.