Audyt i doradztwo w instytucjach finansowych • Wprowadzenie: Niezastąpiony oręż rynkowy

Sławomir Dolecki

Banki jednak nie chcą dzielić się żadnymi spostrzeżeniami w tym zakresie. W tajemnicy utrzymują nie tylko rodzaje przeprowadzanych audytów, ale także ogólne wnioski z nich płynące i sposoby ich wykorzystania. Audyt staje się bowiem jednym z kluczy do sukcesu i jednocześnie pilnie strzeżoną tajemnicą firmy.

Prawny obowiązek wyodrębnienia w strukturze organizacyjnej komórki audytu wewnętrznego wynika z ustawy Prawo bankowe z 1997 r. Pierwotnie audytorów postrzegano jako dostawców informacji o funkcjonowaniu mechanizmów kontrolnych oraz zgodności działań z obowiązującymi procedurami wewnętrznymi oraz regulacjami zewnętrznymi. Ich rola i zakres odpowiedzialności jednak systematycznie rosną.

Wynika to nie tylko ze zmian zachodzących na rynku, ale również z coraz drapieżniejszych metod konkurowania na nim. Przy zbliżonej ofercie znaczenia nabierają coraz drobniejsze usprawnienia czy niewielkie obniżenie kosztów usługi. Nie bez znaczenia pozostają również globalne procesy gospodarcze, które mają wpływ na działalność dużych, międzynarodowych grup kapitałowych.

Właściciele, w obliczu zachodzących zmian, są zainteresowani obiektywną i niezależną oceną jakości zarządzania ryzykiem w procesach biznesowych oraz wzmocnieniem systemu nadzoru właścicielskiego. Ale audyt stanowi dla nich również doskonałe źródło bieżącej i okresowej oceny zarządzanych procesów oraz rekomendacji mających przyczynić się do ich usprawnienia i optymalizacji.

Wykraczając poza tradycyjne zadania

Wagę audytów wewnętrznych dostrzegają także instytucje odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie rynku. 20 stycznia 2012 r. weszła w życie Rekomendacja H dotycząca kontroli w ewnętrznej w bankach. Przyjęta przez Komisję Nadzoru Finansowego 19 lipca 2011 r., jest nowelizacją wcześniejszej rekomendacji Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego (GINB). Stanowi zbiór dobrych praktyk w zakresie systemu kontroli wewnętrznej w bankach opartych na dokumentach opracowanych przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego oraz Komitet Europejskich Nadzorców Bankowych.

Wyraźnie widać więc, że rola audytu wewnętrznego, w znaczący sposób podnosząca bezpieczeństwo funkcjonowania firmy i ograniczająca ryzyka biznesowe związane z prowadzeniem działalności, ma coraz większe znaczenie zarówno dla właścicieli banków, jak i regulatora rynku. Podobnie jest z audytem zewnętrznym, przeprowadzanym przez audytorów niezależnych od badanej instytucji. Ich wyniki i wnioski są niezastąpionym źródłem wiedzy dla osób zarządzających firmą.

Eksperci z firm audytorskich przewidują, że wzrost znaczenia audytu będzie miał co najmniej dwa następstwa – ...