NUK w Banku Spółdzielczym: Wysoka Komisjo!

Wiesław Żółtkowski

Kryzys finansowy jest po części wynikiem przyjętych modeli ryzyka. Procedury bankowe, często wdrażane przez zewnętrzne firmy, były używane z nadmierną ufnością, połączoną z niezrozumieniem. W efekcie, gdy okazało się, że modele niedoszacowują poziom ryzyka, a wycena aktywów nie przynosi spodziewanych rezultatów, kryzys rozprzestrzenił się na wszystkich uczestników używających wspólnego know-how. Wdrożenie wielu rekomendacji popartych modelami matematycznymi, których praktycy bankowi często nie rozumieją, stworzyło iluzję bezpieczeństwa. Bankowcy poczuli się zwolnieni z myślenia, analizę ryzyka zastąpiło… naciśnięcie klawiatury komputera, który „wypluwał” mało zrozumiałe i pozornie bezpieczne wskaźniki. Nadzorcy potęgowali to dobre samopoczucie, aprobując nowe „rozwiązania wzorcowe”, do których przypisywano pozytywne oceny („jeżeli liczysz VaR”, to dobrze, „jak liczysz, w jakim celu i przy jakich założeniach”, to mniej ważne).

W tym kontekście trzeba wyjaśnić wiele niedopowiedzeń w regulacjach prawnych dotyczących zarządzania ryzykiem w sektorze BS-ów, w większym zakresie uwzględniać zasadę proporcjonalności, a więc ograniczyć liczbę procedur, natomiast lepiej rozumieć ich sens. Chodzi o wielość wymaganych metod oraz technik analizy ryzyka, co czyni je nieprzejrzystymi i trudnymi do spożytkowania. W zaleceniach wyrażanych przez Komisję Nadzoru Finansowego lub tej instytucji przypisywanych (często niesłusznie) spotyka się stwierdzenia budzące wątpliwości lub sprzeciw.

Procedury wzorcowe – co ważniejsze: teoria czy praktyka?

Banki spółdzielcze otrzymały zalecenia w sprawie tzw. procedur wzorcowych przygotowanych przez banki zrzeszające w uzgodnieniu z KNF. Rekomendowanie rozwiązań niedostosowanych do ich sytuacji wywołuje sprzeciw, albowiem:

• KNF formalnie podkreśla samodzielność banków i nie potwierdza swojej odpowiedzialności za procedury wzorcowe,
• przepisy prawne dotyczące norm nadzorczych powinno się traktować z uwzględnieniem zasady proporcjonalności.

Równocześnie jednak dużo jest zdarzeń świadczących, że praktyka nie przystaje do teorii, o czym świadczą wnioski pokontrolne, w których KNF formułuje swoje zalecenia. Dla banków nie ogólne deklaracje, ale te wnioski ilustrują rzeczywiste intencje i stanowisko KNF.

Jak interpretować ekspozycję detaliczną?

Od dawna ...