Zagranica: Wielka koalicja – wielkich możliwości

JERZY BRÓDNIEWICZ

Jeśli mamy wątpliwości, jak ten mandat będzie wykorzystywany, to warto zwrócić uwagę na toczące się w Brukseli jeszcze przed świętami bożonarodzeniowymi negocjacje w sprawie kolejnego filaru unii bankowej, czyli wspólnego systemu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (SRM) – zakończone politycznym porozumieniem. Dla jednych jest to trzeci filar unii bankowej, bo na pierwszym miejscu widzą wspólne zasady działania podmiotów z tego sektora. Dla innych, którzy numerację zaczynają od wspólnego nadzoru bankowego, jest to drugi filar.

Odkładając na bok te spory warto zwrócić uwagę na kluczowy zapis, który zakłada powstanie wspólnego funduszu uporządkowanej likwidacji. Jak dotąd to nic nowego, ale wszystko zaczyna nabierać innego znaczenia, gdy zainteresujemy się bliżej tym, kto będzie określał zasady jego funkcjonowania. Nie Komisja Europejska czy Parlament Europejski tylko rządy krajów UE. Bo zasady mają być właśnie określone w odrębnej umowie międzyrządowej, która ma m.in. regulować tryb wpłacania składek do funduszu. A sama umowa ma być podpisana przez wszystkie kraje członkowskie, które przystąpią do unii bankowej, w tym także państwa spoza strefy euro.

W tym przypadku nie ma sporów co do arytmetyki, bo ta umowa będzie trzecim porozumieniem międzyrządowym zawartym przez kraje eurolandu z pominięciem unijnych traktatów i unijnych instytucji. Najpierw był tak zwany pakt fiskalny, mówiący o wzmocnieniu dyscypliny budżetowej oraz traktat w sprawie funduszu ratunkowego ESM dla państw unii walutowej. Dobrze, ale dlaczego tyle mówimy o niuansach unijnej polityki i o unii bankowej?

Niemiecki ład

Odpowiedź jest bardzo prosta. Bo to świeżo wynegocjowane podejście wobec uporządkowanej likwidacji i jego funduszu jest postulatem od długiego czasu forsowanym właśnie przez ekipę pani kanclerz Merkel. W licznych komentarzach dogadanie się w sprawie uporządkowanej likwidacji zyskało miano właśnie „niemieckiego porozumienia”. Bo w gruncie rzeczy opiera się na propozycjach niemieckiej delegacji, która operowała w ramach mandatu określonego przez porozumienie towarzyszące zawiązaniu wielkiej koalicji parlamentarno-rządowej w Berlinie. Jeśli kierować się tym porozumieniem koalicyjnym, to strony w nim uczestniczące opowiadają się za obciążeniem wierzycieli banków kosztami uporządkowanej likwidacji i za szybkim oraz efektywnym jej funkcjonowaniem. Do tego miejsca panuje zbieżność z podejściem reprezentowanym chociażby przez Komisję Europejską, ale potem zaczynają się jednak pojawiać różnice. Bo Niemcy opowiadają się za suwerennością rządów, jeśli chodzi o wykorzystanie środków budżetowych w celu ratowania banków.

Po drugie, i tu zwłaszcza mocny jest głos niemieckiego ministra finansów Wolfganga Schäuble, prawo do decydowania o sposobie przeprowadzenia uporządkowanej likwidacji przysługiwałoby zainteresowanym rządom członkowskim, a nie Komisji Europejskiej. Koszty ratowania przez władze ...