Zadłużenie sektora general government w Unii Europejskiej w 2021 roku

Zadłużenie sektora general government w Unii Europejskiej w 2021 roku
Fot. stock.adobe.com / MQ-Illustrations
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Instytucje sektora rządowego i samorządowego, w Polsce określane zwykle jako instytucje sektora publicznego, zadłużają się w różny sposób. Najbardziej poprzez emisję obligacji skarbu państwa lub zaciąganie przez rządowe instytucje kredytów w bankach. Ale są jeszcze rządowe gwarancje dla kredytów, czyli zobowiązania warunkowe, zobowiązania państwowych firm, które zwykle nie są zaliczane do długu publicznego oraz zobowiązania pozabilansowe, związane z przedsięwzięciami publiczno-prywatnymi. Te różne rodzaje długu, czyli zobowiązań spróbował pokazać Eurostat, pisze Witold Gadomski.

W latach 2020 i 2021 gwarancje rządowe w Unii Europejskiej  znacznie wzrosły w następstwie wybuchu pandemii COVID-19.

Według Eurostatu w 2021 r. najwyższy ogólny wskaźnik gwarancji rządowych odnotowano w Niemczech (17,3% PKB), Austrii (17,0%), Finlandii (17,0%), Włoszech (16,0%) i Francji (15,2%).

Najniższy poziom gwarancji, poniżej 1% PKB odnotowano w Irlandii, Bułgarii, Czechach i na Słowacji. W Polsce gwarancje rządowe dla kredytów stanowiły w końcu 2021 roku 3% PKB.

Wzrost gwarancji wyhamował w 2021 r. w porównaniu z 2020 rokiem, który był pierwszym rokiem pandemii.

Czytaj także: Rada Gospodarcza przy Marszałku Senatu RP apeluje o przywrócenie przejrzystości finansów publicznych

Zobowiązania spółek publicznych

Poziom zobowiązań przedsiębiorstw kontrolowanych przez sektor publiczny, sklasyfikowanych poza sektorem instytucji rządowych i samorządowych w 2021 r. był w krajach UE bardzo zróżnicowany.

Znaczny poziom tego rodzaju zobowiązań miała Grecja (163,0% PKB), a na kolejnych miejscach były: Holandia (99,1%), Niemcy (94,9%), Luksemburg (73,5%) i Francja (70,2%). W Polsce jest to ok. 50% PKB.

Niewielkie poziomy zobowiązań spółek publicznych odnotowano na Słowacji (3,6%), następnie w Hiszpanii (5,6%), Rumunii (8,3%), Chorwacji (9,1%), Litwie (10,0%) i Bułgarii (11,6%).

Czytaj także: Budżet 2023 z deficytem na poziomie 68 mld zł; Sejm przyjął ustawę

Banki państwowe i kredyty zagrożone

Dane te obejmują między innymi kontrolowane przez rząd instytucje finansowe, na przykład banki państwowe. Większość pasywów banków stanowią depozyty gospodarstw domowych lub innych podmiotów prywatnych lub publicznych.

W 2021 r. Cypr był krajem o najwyższym odsetku kredytów zagrożonych w  instytucjach finansowych sektora  rządowego i samorządowego. Wynosił on 20,2% PKB. Tak wysoki poziom był spowodowany przeniesieniem w 2018 roku zagrożonych kredytów do wydzielonej jednostki sektora rządowego.

Trzy inne państwa członkowskie UE odnotowały udział wyższy niż 1% PKB: Słowenia (1,8%), Portugalia (1,4%) i Chorwacja (1,1%).

W przypadku Chorwacji wielkość kredytów zagrożonych dotyczy głównie pożyczek udzielonych przez Krajowy Bank Rozwoju (odpowiednik polskiego BGK, sklasyfikowany jako część sektora instytucji rządowych i samorządowych).

Sektor partnerstwa publiczno-prywatnego

Zobowiązania pozabilansowe, związane z przedsięwzięciami partnerstwa publiczno-prywatnego, np. długoterminowe kontrakty budowlane, których aktywa są klasyfikowane poza rachunkami rządowymi, wynosiły w roku 2021 w Unii Europejskiej mniej niż 2%.

Najwyższy poziom miała Portugalia (2,0% PKB), następnie Słowacja (1,5%) i Węgry (0,9%).

W Portugalii i na Słowacji zobowiązania dotyczą głównie projektów autostradowych.

Czytaj także: S&P utrzymał długoterminowy rating „A-” Polski, z 20% inflacją w lutym

Witold Gadomski
Witold Gadomski, publicysta ekonomiczny, od ponad 20 lat pracujący w Gazecie Wyborczej. Autor książki o Leszku Balcerowiczu, współautor Kapitalizm. Fakty i iluzje.
Źródło: BANK.pl