Zachodnie grupy spółdzielcze: Raiffeisen niepokonany

Prof. dr hab. Eugeniusz Gostomski

Rok 2008 był pomyślny dla niemieckiego sektora spółdzielczego: 1197 lokalnych banków wypracowało łącznie 2 mld euro zysku brutto, co na tle innych grup bankowych jest doskonałym wynikiem. Kilku dużym bankom komercyjnym groziło bankructwo. Konieczna więc była pomoc rządu, przyjęty pakiet ratunkowy opiewa na 480 mld euro. Zarządza nim Fundusz Stabilizacji Rynków Finansowych (SoFFin) usytuowany przy Bundesbanku.

Siła bankowości tradycyjnej

Największe środki ze strony państwa przewidziane zostały na gwarancje dotyczące zobowiązań, a także na rekapitalizację banków, czyli uzupełnienie ich kapitału własnegow zamian za akcje uprzywilejowane. Dotychczas z pomocy SoFFin w największym stopniu skorzystały: Hypo Real Estate, Bayern LB, HSH Nordbank, Commerzbank i IKB. O pomoc nie musiały zwrócić się ani banki zrzeszające lokalne banki (DZ Bank i WGZ Bank), ani żaden z 1197 banków spółdzielczych szczebla podstawowego. Niemieccy spółdzielcy nie skorzystali również z pomocy finansowej Funduszu Gwarancyjnego działającego przy Federalnym Związku Banków Ludowych i Banków Raiffeisena (BVR). Obecny kryzys finansowy potwierdził więc zalety modelu biznesowego banków spółdzielczych, opartego na tradycyjnych transakcjach bankowych, tzn. przyjmowaniu lokat od klientów i udzielaniu kredytów klientom z bezpośredniego sąsiedztwa, którzy w przeważającej mierze są członkami lokalnego banku. Spółdzielcy nie inwestowali środków w ryzykowne i nieprzejrzyste papiery wartościowe, związane z amerykańskimi należnościami hipotecznymi, które okazały się papierami toksycznymi i wpędziły banki globalne w olbrzymie kłopoty po załamaniu się rynku kredytów subprime. Mimo to w ubiegłym roku liczba samodzielnych banków spółdzielczych w Niemczech zmniejszyła się o 35. Nastąpiło to nie na skutek upadłości czy likwidacji, lecz wyniku procesów łączeniowych w ramach spółdzielczej grupy. Liczba spółdzielczych placówek bankowych zmniejszyła się o 39 i pod koniec roku wynosiła 13 586. Nieznacznie spadło też zatrudnienie, jednocześnie do 16,2 mln osób wzrosła liczba członków udziałowców.

Skumulowane dochody